ေရ မုဖ္သီ ဦးသန္းေအာင္ (LL.B)
ေရ
မုဖ္သီ ဦးသန္းေအာင္ (LL.B)
ေလးစားအပ္ပါေသာ ၾကြေရာက္လာၾကတဲ့ ဂုဏ္သေရရွိ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားခင္ဗ်ား။
`အတ္စၥလားမုအလိုင္းကြန္းမ္ ၀ရဟ္မသြလ္လားဟိ ၀ဘရကာသုဟု´
ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ အခုလို ဂၽြမၼာဟ္ခြတၱဗာဟ္ေျပာၾကားခြင့္ ရရွိတဲ့အတြက္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အား ေက်းဇူးတင္ ခ်ီးမြမ္းမႈျပဳခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ မိဘႏွစ္ပါးနဲ႔တကြ သင္ဆရာ၊ ျမင္ဆရာ၊ ၾကားဆရာမ်ားအားလံုးကို ဂါရ၀ျပဳ ေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ဒီကေန႔တင္ျပမယ့္ ေခါင္းစဥ္ကေတာ့ “ေရ” ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ တင္ျပသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ ထုတ္သတင္းစာမ်ားကို ဖတ္ေနတဲ့ကၽြန္ေတာ္ ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပါတ္ ဆယ္ရက္ေလာက္က ေၾကာ္ျငာေတြကို ေတြ႔ခဲ့ပါ တယ္။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ပါပဲ။ အဲ့ဒီေန႔ကစၿပီး ဒီကေန႔မနက္ထိ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕နဲ႔ အနီးတ၀ိုက္မွာ ေရ ျပတ္လတ္မႈနဲ႔ ႀကံဳေနရပါတယ္။ ေရရဲ႕တန္ဖိုးကို ေရမလာတဲ့အခိ်န္မွာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သိလာၾကပါတယ္။
၂၁.၃.၂၀၁၅ မနက္ျဖန္ဟာ “အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ သစ္ေတာမ်ားေန႔” ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ၂၂.၃.၂၀၁၅ ရက္ေန႔ဟာ `ကမၻာ့ေရေန႔´ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၃.၃.၂၀၁၅ ရက္ေန႔ဟာ “ကမၻာ့မိုးေလ၀သေန႔” ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီေန႔ေတြ ကို ကမၻာ့ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္အေနနဲ႔ အထိမ္းအမွတ္ျပဳၿပီး က်င္းပလ်က္ရွိပါတယ္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္သန္းေပါင္း ၄၅၀၀ ခန္႔က ကမၻာႀကီး စတင္ေပၚေပါက္ခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္သန္းေပါင္း ၃၅၀၀ ေရာက္ခဲ့ ေသာအခါ သမုဒၵရာ ေျမမ်က္ႏွာျပင္မွာ Algae (အလ္ေဂ်း)လိုအရာေတြ စတင္ျဖစ္ေပၚလာၿပီး ယင္းသည္ သက္ရွိ ေလာက၏အစလို႔ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ဆိုၾကပါတယ္။
ယခုကာလကိုၾကည့္မယ္္ဆိုရင္ေတာ့ ေႏြရာသီေရာက္သည္ႏွင့္အမွ် ရာသီဥတုဟာ အလြန္ပဲပူျပင္းလာေန တာကို လူႀကီးမင္းမ်ားေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားေတြဟာ နိစၥဓူ၀ အလုပ္လုပ္ကိုင္ စီးပြားရွာေဖြရွင္သန္ လႈပ္ရွား႐ုန္းကန္ေနၾကရင္း မိမိတို႔ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္မွာရွိတဲ့ ေရဓါတ္ေတြ ကုန္ခမ္းလာတာကို ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီကုန္ခမ္းလာတဲ့ ေရဓါတ္ကို ျပန္ျဖည့္ဆည္းဖို႔အတြက္ ေသာက္သံုးေရဟာ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ပါတယ္။
လူသားေတြအပါအ၀င္ သက္ရွိဆိုတဲ့ ဇီ၀ေတြအသက္ရွင္ရပ္တည္ေနႏိုင္ေရးအတြက္ “ေရ”ဟာ မရွိမျဖစ္ အေရးပါ အရာေရာက္တဲ့ ပစၥည္းတစ္ခုျဖစ္တယ္ဆိုတာ လူႀကီးမင္းမ်ားအားလံုး သိရွိၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ေရနဲ႔ပတ္သက္ ၿပီး ျမန္မာမႈနယ္ပယ္မွာဆိုရင္ “ထမင္းအသက္ ခုနစ္ရက္၊ ေရအသက္ တစ္မနက္” ဆိုၿပီး ခိုင္းႏႈိင္းထားတာေတြ ရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။
မြတ္ဆလင္မ္ေတြအတြက္ေတာ့ ေရအသက္ဟာ တစ္မနက္မဟုတ္ပဲ တစ္ရက္ေတာ့ ခံႏိုင္ရည္ရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ဆြီယာမ္တည္ေဆာက္တဲ့အခါ တစ္ရက္လံုးလံုး ေရမေသာက္ပဲ ေနႏိုင္တာကိုၾကည့္ရင္ ေရအသက္က တစ္မနက္မဟုတ္ဘဲ တစ္ရက္ခံႏိုင္တာကိုေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ သက္ရွိရဲ႕အစကို ပညာ ရွင္ေတြက မည္သို႔ပင္ ေဖာ္ျပထားေစကာမူ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္မွာ “သက္ရွိအစအဘယ္က” ဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေလ့လာၾကည့္ဖို႔ လိုလာပါၿပီ။
က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ ဆူရာဟ္(၂၁း၃၀)မွာ-
“ကာဖိရ္လို႔ေခၚတဲ့ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ကို မယံုၾကည္၊ ျငင္းပယ္ၿပီး၊ ေသြဖီ၊ ဖံုးကြယ္၊ ဆန္႔က်င္ေနတဲ့ လူေတြ ဟာ အသိဥာဏ္ ဆင္ျခင္တံုတရားကို အသံုးျပဳၿပီး သူတို႔ေလ့လာဆည္းပူး သုေတသနျပဳ၊ မစူးစမ္း၊ မဆင္ျခင္ၾက ဘူးလား။ ဧကန္စင္စစ္ စၾက၀ဠာ၊ အာကာသမိုးေကာင္းကင္နဲ႔ ကမၻာၿဂိဳဟ္ဟာ မူလအေနအထားတုန္းက ပူးကပ္လ်က္ ပိတ္လ်က္ ရွိေနတယ္ဆိုတာ ၾကည့္လိုက္ရင္ သိသင့္ပါတယ္။ အဲဒီမူလ ပူးကပ္ေနတဲ့ အေျခအေန စၾကာ၀ဠာ အနႏၱ နဲ႔ ကမၻာၿဂိဳဟ္ကို အလႅာဟ္ရွင္ျမတ္ကပဲ ဖြင့္ေပးၿပီးခြဲျခားလိုက္တယ္။”
ကမၻာၿဂိဳဟ္က ကမၻာၿဂိဳဟ္၊ အနႏၱစၾကာ၀ဠာမွာရွိတဲ့ ၿဂိဳဟ္ေတြကိုလည္း သီးျခား၊ သီးျခားစီ ခြဲျခားလိုက္ တယ္။ “ၿပီးတာနဲ႔ ရွိရွိသမွ်ေသာ သက္ရွိဇီ၀အားလံုးကို အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္က ေရကေန ျပဳလုပ္ဖန္တီးထားေတာ္ မူခဲ့တယ္။” ဒါေၾကာင့္ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္အရ သက္ရွိေတြရဲ႕အစဟာ ေရကျဖစ္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္အခုေနာက္ပိုင္း ပညာရွင္ေတြ စုစည္းထားတဲ့ နာဆာအဖြဲ႔နဲ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သိပၸံပညာရွင္ ေတြဟာ စၾက၀ဠာထဲမွာရွိတဲ့ ၿဂိဳဟ္ေတြကို သြားေရာက္စူးစမ္းေလ့လာတဲ့အခါ ပထမဦးဆံုး ရွာေဖြတာဟာ ေရျဖစ္ပါ တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ အဲ့ဒီၿဂိဳဟ္မွာ ေရသာရွိခဲ့ရင္ အဲ့ဒီၿဂိဳဟ္မွာ သက္ရွိေတြရွိဖို႔ အလားအလာရွိတယ္လို႔ သူတို႔တြက္ခ်က္သတ္မွတ္ လာၾကပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ `သက္ရွိအစ၊ ေရက´ဆိုတာကို သိပၸံပညာရွင္ေတြ နားလည္သေဘာေပါက္လက္ခံ လာၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္က (အဖွလာ ႐ုအ္မိႏူးန္)ဆိုၿပီး ေမးခြန္းေမးထားပါတယ္။
“သူတို႔သက္၀င္ယံုၾကည္မႈ မရွိၾကဘူးလားလို႔ ေမးထားပါတယ္။” အဲဒီလို ေရကေနျဖစ္လာတဲ့ သက္ရွိဆိုတဲ့ ဇီ၀မ်ိဳးစံုထဲမွာ ဇီ၀မ်ိဳးကြဲေတြကိုလည္း အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္က ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေစထားေတာ္မူတဲ့ အေၾကာင္းကို အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္က ဆူရာဟ္(၂၄း၄၅)မွာ အခုလိုေဖာ္ျပထားပါတယ္။
“အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္ သြားလာလႈပ္ရွားလ်က္ရွိေသာ (သက္ရွိဇီ၀မ်ိဳးစံု) သတၱ၀ါအသီးအသီးကို ေရမွ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေစေတာ္မူခဲ့သည္။ ၀မ္းဗိုက္ျဖင့္တြား၍သြားေသာ သတၱ၀ါမ်ား၊ ေျခႏွစ္ေခ်ာင္းျဖင့္သြားေသာ သတၱ၀ါ၊ ေျခေလေခ်ာင္းျဖင့္ သြားေသာသတၱ၀ါ စသျဖင့္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္ အလိုရွိေတာ္မူေသာအရာကို စီရင္ျဖစ္ထြန္းေစေတာ္မူသည္။ ဧကန္မလြဲ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္သည္ အရာခပ္သိမ္းတို႔ကို စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေတာ္မူေသာ အရွင္ျမတ္ျဖစ္ေတာ္မူေပသည္။” ကုရ္အာန္ (၂၄း၄၅)
ေစာေစာက အာယသ္(၂၁း၃၀)မွာ (ဂ်အလ)ဆိုတဲ့ ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္မႈကိစၥ(Made)ကို ေဖာ္ျပၿပီးေတာ့ အခုအာယသ္(၂၄း၄၅)မွာေတာ့ (ခလက) ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေစေတာ္မူထားျခင္းဆိုတဲ့ စကားလံုးကို သံုးစြဲထား တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္ကို ေဖာ္ျပရရင္ (ခလက)ဆိုတဲ့အပိုင္းကို ေရွးဦးစြာစီရင္ ေဆာင္ရြက္ထားသည္။ (ဂ်အလ)ဆိုတဲ့အပိုင္းကို ေဆာင္ရြက္တာဟာ ေနာက္က်တဲ့အေနအထားမွာရွိပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခါ (ဂ်အလ)ဆိုတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကို ေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမွာ ကုန္ၾကမ္းပစၥည္းရွိၿပီးတဲ့ အခ်ိန္ မွာ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ိဳးကို ေဖာ္ညႊန္းတဲ့အခါမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုန္ၾကမ္းကေန ကုန္ေခ်ာ ထုတ္ၿပီးတဲ့အခါမွာ Made in Myanmar : Made in Japan ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး အရဗီမွာလည္း (ဂ်အလ-ယဂ်္အလု) ဆိုၿပီး သံုးထားတာေတြ႔ရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္က က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ ဆူရာဟ္(၂း၁၆၄)မွာ အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးစံုကို ေသေသခ်ာခ်ာ စနစ္တက်၊ တိတိက်က် ေဖာ္ျပထားတာကိုလည္း ေလ့လာေတြ႔ရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။
၁။ ဧကန္စင္စစ္ စၾက၀ဠာမိုးေကာင္းကင္မ်ား၊ ကမၻာၿဂိဳဟ္ကို ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေစျခင္း၌လည္းေကာင္း
စၾက၀ဠာႀကီးသည္ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားဆန္းျပား၊ က်ယ္၀န္းစြာတည္ရွိၿပီး ေနသားတက် စနစ္ဇယား ႏွင့္အညီ၊ တိုင္းတာသတ္မွတ္ထားမႈနွင့္အညီ တည္ရွိေနသည္။ အာကာသ မိုးေကာင္းကင္၌ ေန၊ လ ၊ၾကယ္တာရာ၊ ၿဂိဳဟ္အေသးအႀကီး နကၡတ္မ်ား အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ မိမိလမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ကူးလူးပ်ံခတ္ သြားလာစီးေမ်ာလ်က္ ရွိသည္။ ၎အျပင္ ကမၻာၿဂိဳဟ္သည္ လြန္စြာထုထည္ႀကီးမားလွ၏။ ေျမေပၚေျမေအာက္၊ ေရေပၚေရေအာက္၊ သဘာ၀ အရင္းအျမစ္၊ သယံဇာတမ်ား ေပါၾကြယ္စြာတည္ရွိသည္။ သစ္ေတာႀကီးမ်ား၊ ဥယ်ာဥ္ၿခံေျမ၊ သစ္သီး၀လံ၊ ပန္းမာလ္မ်ိဳးစံု၊ အေရာင္အေသြးမ်ိဳးစံု၊ ရနံ႔မ်ိဳးစံု၊ အရြယ္အစားမ်ိဳးစံုႏွင့္ စားနပ္ရိကၡာအမ်ားအျပားကို ေပါက္ေရာက္ ေစလ်က္ ရွိပါသည္။ ေျမေအာက္သယံဇာတ အရင္းအျမစ္အျဖစ္ ကမၻာေျမအတြင္းပိုင္းမွ တြင္းထြက္သယံဇာတ မ်ိဳးစံု၊ သစ္ေတာ သယံဇာတ၊ ေရအရင္းအျမစ္ သယံဇာတစတဲ့ သဘာ၀သယံဇာတမ်ိဳးစံုကို၊ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ရဲ႕ အစီအမံနဲ႔ျဖစ္ထြန္းေစေတာ္မူထားတာ ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို ဥာဏ္စဥ္ျမင့္မားတဲ့လူသားေတြသာ သိနားလည္ သေဘာေပါက္ႏိုင္ေၾကာင္း ဒီအာယသ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
၂။ ညဥ္႔ႏွင့္ေန႔ ေျပာင္းလဲျခင္း၌လည္းေကာင္း
ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ညနဲ႔ေန႔၊ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ရဲ႕ စကားလံုးဖြဲ႔စည္းပံုေတြကိုၾကည့္ရင္၊ သိပၸံပညာရွင္ေတြ မ်က္စိလည္သြားေစပါတယ္။ ၿပီးရင္ အသိတရားေတြ ရလာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေတြ အလႅာဟ္ကို မယံုရင္ မျဖစ္ေတာ့ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ယံုလာၾကရပါတယ္။ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံုက သိပၸံရဲ႕႐ွဳျမင္သံုး သပ္ပံုေတြကို သင္ေပးေနသလိုျဖစ္ပါတယ္။ သိပၸံပညာကလက္ခံထားတာကလည္း ေလာကႀကီးမွာ ညကအရင္ လာတယ္။ ျမန္မာမႈမွာ ေန႔န႔ဲညလို႔ေျပာေနေပမယ့္ တကယ္ကေတာ့ ညကအရင္လာတယ္။ ေန႔ကေနာက္မွလာ တယ္။ အဲဒီညနဲ႔ေန႔နဲ႔ ကြဲျပားေနတဲ့ အေျခအေနမွာလည္း အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ရဲ႕ စီမံထားရွိမႈေပၚလြင္ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ကမၻာၿဂိဳဟ္အႏွံ႔အျပားကို ေနကအလင္းစြမ္းအင္၊ အပူစြမ္းအင္ႏွင့္ လက အလင္းေရာင္ႏွင့္ေအးျမမႈ ရသတို႔ကို ေပးလ်က္ရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူသားေတြဟာ အဲ့ဒီေနနဲ႔လကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ကာလအပိုင္းအျခား သတ္မွတ္မႈအေနနဲ႔ နာရီ၊ ေန႔ည၊ ေန႔ရက္၊ အခ်ိန္၊ လ၊ ႏွစ္(ခုႏွစ္သကၠရာဇ္) ပိုင္းျခားတြက္ခ်က္မႈတို႔ကို အသံုးျပဳလ်က္ရွိေနၾကတယ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေန႔(အလုပ္လုပ္ခ်ိန္)ႏွင့္ ည(အနားယူအပန္းေျဖခ်ိန္)ဆိုၿပီး လူသားတို႔အတြက္ အက်ိဳး ေက်းဇူးမ်ား ျဖစ္ထြန္းေစျခင္းကို အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္က ခ်ီးျမႇင့္ေပးသနားေတာ္မူတာ ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
၃။ လူသားတို႔အား အက်ိဳးေက်းဇူးျဖစ္ထြန္းေစေသာ ကုန္စည္ပစၥည္းမ်ားကို တင္ေဆာင္၍ ပင္လယ္မ်ားတြင္ စံုဆန္္ သြားလာေနေသာ ေရယာဥ္(သေဘၤာ)မ်ား၌လည္းေကာင္း
လူသားတို႔အတြက္ ကုန္စည္ပစၥည္းမ်ား အမ်ားဆံုးႏွင့္ေလးလံေသာ ပစၥည္းမ်ားသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးတြင္ ေရယာဥ္(သေဘၤာ)မ်ားသည္ အလြန္အေရးပါသည္။ ကမၻာတစ္၀ွမ္း အတိုင္းတိုင္း၊ အျပည္ျပည္ ျပည္တြင္းျပည္ပသို႔ သေဘၤာမ်ားျဖင့္ ကုန္စည္မ်ားတင္ေဆာင္ သြားလာလ်က္ရွိသည္။ ကုန္းေၾကာင္း၊ ေလေၾကာင္းတို႔ျဖင့္ သယ္ယူမရ ႏိုင္ေသာ ထုထည္ႀကီးမား အေလးခ်ိန္ျမင့္မားေသာ ကုန္စည္မ်ားကို ေရေၾကာင္းမွ ေရယာဥ္(သေဘၤာ)မ်ားျဖင့္ သယ္ယူၾကရပါသည္။ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္က လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၁၄၀၀ ေက်ာ္ကတည္းက သေဘၤာႏွင့္ကုန္စည္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္မႈ၊ ဒါကိုစတင္ျပသသြားခဲ့သူက တမန္ေတာ္ျမတ္ႏူးဟ္(အ)ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၁၄၀၀ ေက်ာ္ကတည္းက သေဘၤာနဲ႔ကုန္စည္ပို႔ေဆာင္ျခင္းဟာ လူသားေတြကို ပိုမိုအက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစတယ္ဆိုတာ ျပသခဲ့ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူသားေတြအတြက္ ကုန္စည္ပစၥည္း သယ္ယူတဲ့ေနရာမွာ ေရေၾကာင္းနဲ႔ သယ္ယူျခင္းဟာ အျခားလမ္းေၾကာင္းမ်ားထက္ ပိုမိုမ်ားျပားစြာ အက်ိဳးေက်းဇူးျဖစ္ထြန္းေစပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စည္းကမ္းနည္းလမ္း ေတြကိုေလးစားလိုက္နာဖို႔ေတာ့ လုိအပ္ပါတယ္။ သေဘၤာမ်ား သြားလာလ်က္ရိွရာမွ ေရတက္၊ ေရက်၊ ေရစီးေရလာ၊ ရာသီဥတု အေျခအေန၊ ေလေၾကာင္းအေနအထား စတဲ့ပညာရပ္မ်ိဳးစံုကို သိနားလည္ေအာင္ ႀကိဳးစား လာရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
၄။ အလႅာဟ္အရွင္က မိုးေကာင္းကင္ အာကာသမွတဆင့္ ေရကိုမိုးေရအျဖစ္ ရြာသြန္းေစေတာ္မူတယ္။ ေျခာက္ေသြ႔ကြဲအက္ကာ စိုက္ပ်ိဳးရန္ လံုး၀မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့သည့္ ေျမေသကို ျပန္လည္ရွင္သန္ေစၿပီး ေျမဆီေျမႏွစ္ ေျမၾသဇာျဖစ္ကာ စိုက္ပ်ိဳးလုိသမွ် သီးႏွံမ်ိဳးစံုကို ေအာင္ျမင္ျဖစ္ထြန္းေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ရြာသြန္းမိုးေရမ်ားက ေျမဆီေျမႏွစ္ အဲ့ဒီေအာက္က ႏုံုး၊ သဲ၊ ေက်ာက္တို႔မွတဆင့္ ေျမလႊာေအာက္ရွိ ေရရွိရာေရေၾကာင္းသို႔ စီး၀င္သြားေစ ၿပီး လူသားတို႔အတြက္ ေျမေအာက္ေရအရင္းအျမစ္အျဖစ္ ထုတ္ယူသံုးစြဲႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ရဲ႕ လူသားတို႔အတြက္ စီမံေဆာင္ရြက္ ေက်းဇူးျပဳထားေတာ္မူထားတဲ့ ေက်းဇူးေတာ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
၅။ ထိုပထ၀ီေျမႀကီး၌ ေပါက္ပြားပ်ံ႕ႏွံ႔ေစေတာ္မူေသာ ဇီ၀မ်ိဳးကြဲမ်ိဳးစံု သက္ရွိသတၱ၀ါမ်ိဳးစံုတို႔၌လည္းေကာင္း
၆။ စၾက၀ဠာအာကာသနဲ႔ ကမၻာၿဂိဳဟ္ၾကားမွာ လူေတြအတြက္ မရွိမျဖစ္အေရးႀကီး လိုအပ္တဲ့အရာတစ္ခု ရွိပါ တယ္။ ေလ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီေလ ဘယ္လိုလွည့္လည္ တိုက္ခတ္ေစထားေတာ္မူထားျခင္း၌ လည္းေကာင္း
၇။ အာကာသႏွင့္ ကမၻာၿဂိဳဟ္စပ္ၾကားတြင္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ အမိန္႔ေတာ္ကို နာခံေနၾကေသာ မိုးတိမ္မ်ား၌ လည္းေကာင္း
“ဆင္ျခင္ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္ အရင္းခံ၍ စဥ္းစားဆင္ျခင္ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္ေသာ ဥာဏ္စဥ္ျမင့္မား လူသား တုိ႔အဖို႔ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ တည္ရွိေတာ္မူေၾကာင္း သက္ေသလကၡဏာေတာ္မ်ား အေသအခ်ာရွိေနေပသည္။”
ဒီအာယသ္ေတာ္ကို ဆက္လက္ေလ့လာလိုက္ရင္-
`မိုး´သည္ ရာသီဥတုအလို္က္ ရြာသြန္းလ်က္ရိွသည္။ လြန္စြာအေရးပါသည္။ ထို မိုးေရေၾကာင့္ လယ္ယာ၊ ကိုင္းကၽြန္း၊ ဥယ်ာဥ္ၿခံေျမရွိ စိုက္ပိ်ဳးပင္မ်ား၊ သစ္ပင္ႀကီးငယ္မ်ား ေပါက္ေရာက္လ်က္ရွိသည္။ ထိုသစ္ေတာမ်ား မ်ားစြာတည္ရွိသည့္ ေနရာတြင္ မိုးေကာင္းကင္တတ္ျပန္၏။ ထိုမိုးေရကို လူတို႔ကအသိပညာ၊ အတတ္ပညာ၊ နည္း ပညာမ်ား အသံုးျပဳလ်က္ သိုေလွာင္ထားၾကရသည္။
ကမၻာ့ေျမမ်က္ႏွာျပင္၏ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ကို ေရထုျဖင့္ ဖံုးလႊမ္းထားပါသည္။ ထိုေရထုမ်ားအနက္ ၉၆ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္သည္ ပင္လယ္သမုဒၵရာ၊ ျမစ္ေခ်ာင္း၊ အင္းအိုင္မ်ားတြင္ေတြ႔ရသည္။ က်န္ေရသယံဇာတသည္ ေျမေအာက္ေရႏွင့္ေရေငြ႔အျဖစ္ ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။ သက္ရွိသတၱ၀ါအားလံုး အထူးသျဖင့္ လူတို႔အတြက္ ေရသည္မရွိ မျဖစ္လိုအပ္လ်က္ရွိသည္။
`ေလ´သည္ ရာသီဥတုအလိုက္ တိုက္ခတ္လ်က္ရွိသည္။ ေလႏုေအး၊ ေလေျပေလညင္း၊ ေလေကာင္း ေလသန္႔၊ ေလျပင္း၊ မုန္တိုင္း၊ ေလေပြ စသျဖင့္ အဆင့္ဆင့္ရွိသည္။ ေလသည္ ေရထုမွျဖစ္ေပၚလာေသာ ေရခိုး ေရေငြ႔မ်ားကို ကမၻာ့အရပ္ေဒသ အသီးသီးသို႔ ပို႔ေဆာင္လ်က္ရွိသည္။ သက္ရွိသတၱ၀ါတို႔သည္ ေလကို႐ွဳ႐ွိဳက္ၾကရ ၏။ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ ျဖစ္ထြန္းေစေတာ္မူထားေသာ `ေလ´ကို သက္ရွိသတၱ၀ါႏွင့္ လူသားတို႔မည္သည့္ အဖိုး စားနား တစ္စံုတစ္ရာမွ ေပးရန္မလိုဘဲ႐ွဳ႐ွိဳက္ၾကရ၏။ သို႔ေသာ္ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ ထို `ေလ´ကိုပင္ အဖုိးစားနား သတ္မွတ္ေပးေခ်၍ ၀ယ္ယူၾကရေလသည္။ ေရႏွင့္ေလတို႔သည္ ကမၻာေပၚတစ္ခြင္ အေရးႀကီးဆံုးႏွင့္ အေပါမ်ားဆံုး လည္းျဖစ္ပါသည္။
မိုးေရႏွင့္ ပတ္သက္ရင္ နည္းနည္းသတိထားရမယ့္ အခ်က္ေတာ့ ရွိပါတယ္။ သစ္ပင္ေတြမ်ားမ်ားေပါက္ ျခင္းႏွင့္ မိုးမ်ားမ်ားရြာျခင္းဟာ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ သစ္ပင္ေတြကို စည္းကမ္းမဲ့ မ်ားမ်ားခုတ္လိုက္ၿပီဆိုရင္ မိုးဟာ နည္းသြားပါလိမ့္မယ္။ မိုးနည္းၿပီဆိုရင္ အဲ့ဒီေဒသဟာ ေရရွားပါးလာပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံရဲ႕ အလယ္ပိုင္းေဒသကို မိုးနည္းေရရွားရပ္၀န္းလို႔ ေခၚပါတယ္။ အဲ့ဒီလို ဘာလို႔ျဖစ္ရသလဲဆိုရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ ၀န္းက်င္ေလာက္က သူတို႔ရဲ႕စိတ္ကူးဆႏၵနဲ႔ လုပ္ကိုင္ဖြယ္ရာရွိသည္မ်ားကို သစ္ပင္ေတြ ေျမာက္ မ်ားစြာ ခုတ္ပစ္လိုက္တဲ့အတြက္ မိုးေခါင္လာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ မိုးေခါင္လာတဲ့အတြက္ ေရရွားပါးျပတ္လတ္မႈ ျဖစ္လာပါတယ္။ ေရဒုကၡကို ခံစားလာၾကရပါတယ္။ သစ္ေတာ သစ္ပင္နဲ႔ ေရရရွိေရးဟာ အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ ဆက္စပ္ေနတဲ့အတြက္ တိုက္႐ုိက္အခ်ိဳးညီတယ္ဆိုရင္ မမွားပါဘူး။
လူသားေတြအတြက္ အေရးပါအရာေရာက္လွတဲ့ မိုး၊ ေျမ၊ ေရ၊ ေလ၊ နကၡတ္တာရာ၊ ၾကယ္တာရာ၊ ပင္လယ္သမုဒၵရာေတြဟာ အခ်င္းခ်င္းအမွီသဟဲျပဳ ဆက္သြယ္လ်က္ရွိေနတာကို ေလ့လာေတြ႔ရွိႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု အျပန္အလွန္ေက်းဇူးျပဳ အားအင္ျဖည့္တင္းလ်က္ရွိေနတာကိုလည္း ေတြ႔ရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဤအျခင္းအရာမ်ားသည္ စၾက၀ဠာ၊ အာကာသမိုးေကာင္းကင္မ်ား၏ ကမၻာၿဂိဳဟ္တို႔ကို မရွိရာမွရွိရာသို႔ ဆင့္ကဲျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေစေတာ္မူေသာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ ေရႊလက္ရာေတာ္ျဖစ္တယ္ဆိုရင္လည္း မမွားပါ ဘူး။
ဆက္လက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔`ေရ´ရဲ႕အေၾကာင္းကို တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ ကမၻာ့လူဦးေရ တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ မ်ားျပားတိုးပြားလာေနသျဖင့္ ကမၻာ့အရပ္ေဒသအသီးသီးတြင္ ေရအရင္းအျမစ္ကို အက်ိဳးရွိစြာ အသံုးခ်ႏိုင္ေရး ႀကိဳတင္စီမံ ေဆာင္ရြက္ထားခဲ့ၾကပါသည္။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ပဲ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ရက္ေလာက္က ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံရဲ႕ သမၼတေဟာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္လာၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂါတ္အတြက္ ေရအရင္းအျမစ္ အသံုးခ်ေရးကိစၥ ကို သူတို႔ႏိုင္ငံမွာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မႈကိစၥေတြ လာေရာက္တင္ျပသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
သို႔ေသာ္ လက္ရွိကမၻာ့လူဦးေရ ခန္႔မွန္း(သန္း ၁၀၀၀)သည္ ေရဖူလံုစြာ မရေသးသည့္အျပင္ သန္းေပါင္း ၂၅၀၀ခန္႔သည္လည္း သန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္သံုးေရ ဖူလံုစြာမရရွိၾကေသးပါ။ ဒီေနရာမွာ ဒီအေၾကာင္း ကို ကၽြန္ေတာ္တင္ျပခဲ့တာဟာ အေၾကာင္းရွိပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပိုက္ေခါင္းေလးဖြင့္လိုက္တာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အိမ္မွာေရအဆင္သင့္ရတယ္။ ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ တကယ္ေတာ့ ေရနဲ႔ပတ္သက္ရင္ ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္။ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားဟာ ေရနဲ႔ပတ္သက္ရင္ လူေတြမွာရွိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ကားေမာင္းေနတဲ့ ကားဆရာတစ္ေယာက္ဟာလည္း ကိုယ္ခ်င္းစာတရားရွိရမွာပါ။ သူဘယ္ ေလာက္ ဆြဘရ္ရွိသလဲ။ ဘယ္ေလာက္ႏႈတ္ ယုတ္ရင္းၾကမး္တမ္းသလဲ၊ ဘယ္ေလာက္စိတ္လိုက္မာန္ပါ လုပ္တတ္ သလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ဆဲေရးတိုင္းထြာတတ္သလဲ၊ ကိုယ္ခ်င္းစာတရား ဘယ္ေလာက္မရွိဘူးလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ရွိသ လဲ၊ အားလံုးေပၚလြင္ပါတယ္။
ေရနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တိုင္းျပည္ႏိုင္ငံတစ္ခု၊ လူ႔အဖြ႔ဲအစည္းတစ္ရပ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈရွိုျခင္း၊ မရွိျခင္း ေရေကာင္း ေရသန္႔၊ ေရဖူလံုစြာရရွိမႈရွိျခင္းတို႔ အျပန္အလွန္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိပါသည္။ ၾကည့္လိုက္ စုတ္ျပတ္ႏံုျခာ၊ စနစ္ဇယား မွားယြင္းေနတဲ့တိုင္းျပည္ႏိုင္ငံေတြမွာပဲ ေရရွားပါးတဲ့ ဒဏ္ကိုခံေနရၿပီးေတာ့၊ စီးပြားေရး မဖြံ႔ၿဖိဳးေသးတဲ့ အရပ္ေဒသ မွာပဲ ေရရွားတဲ့ဒဏ္ကို ခံေနရၿပီးေတာ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ပါတယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ ေရရွားပါးမႈဒဏ္ကို မခံစားရပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ပါတယ္ဆိုတဲ့ စကၤာပူလိုႏိုင္ငံမွာ ေရရွားပါးတဲ့အခ်ိန္က မေလးရွားႏိုင္ငံက ႏွစ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ေရ၀ယ္သံုးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ စကၤာပူဟာ ေရဆိုးေရညစ္ကေန ေရသန္႔ထုတ္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေဆာင္ ရြက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္တိုင္းျပည္ႏိုင္ငံတစ္ခု၊ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္ မွားယြင္းတဲ့စနစ္ဇယားေအာက္မွာ ေလွ်ာက္လွမ္း ခဲ့ရင္ အဲ့ဒီတိုင္းျပည္၊ အဲ့ဒီလူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာေနတဲ့လူေတြ စကားစပ္လို႔ေျပာရရင္ ေနတဲ့လူေတြေသလိုက္ဖို႔ပဲရွိတယ္။ လာမယ့္ ၂၀၂၅ ခုႏွစ္ခန္႔မွာေတာ့ ေရႏွင့္ဆက္စပ္ေသာ ေရာဂါမ်ား ကမၻာ့လူဦးေရ၏ ထက္၀က္ခန္႔(လူႀကီးမင္းတို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္းပါႏိုင္တယ္) ခံစားရႏိုင္တယ္လို႔ ေလ့လာသံုးသပ္ခ်က္ ေတြ႔ရွိေနရပါတယ္။ ေရကိစၥကို အေ၀း ႀကီးသြားမၾကည့္ပါနဲ႔။ ေငြ ၁၀၀ ကုန္ရင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ တစ္ဖက္ကမ္း ဒလၿမိဳ႕ကိုသြားေရာက္ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္ ေန႔လည္ ၂ နာရီခန္႔မွာ ေက်ာင္းလႊတ္လိုက္တာနဲ႔ ကေလးေတြဟာ လြယ္အိတ္ထားၿပီး ေရပံုးႏွစ္ ပံုးနဲ႔ တံဘိုးကိုယူၿပီး ေရကန္ရွိရာကို သြားရပါတယ္။ အဲဒီေရကန္မွာ ေရတန္းစီေနတဲ့လူဟာ အေယာက္ ၁၅၀ ကေန ၂၀၀ ၾကားမွာရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ေရကန္တစ္ကန္မွာရွိေနတဲ့ အေနအထားပါ။ တစ္ၿမိဳ႕လံုး ဒီအတိုင္းပါ။ ဒလမွာ ေျမကြက္ ၀ယ္မယ့္လူေတြက ေစ်းကေတာ့မဆိုးပါဘူး။ ေရေတာ့ မေကာင္းဘူးလို႔ေျပာပါတယ္။ ဒလက လူေတြကို ကိုယ္ခ်င္းစာပါတယ္။ ဒီကေန႔အထိ သန္႔ရွင္းေသာေသာက္သံုးေရ မရၾကေသးပါဘူး။ ဒါဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕နဲ႔ တစ္ေခၚေလာက္သာ ေ၀းတဲ့အရပ္ပါ။ အဲဒီလိုပါဘဲ- အညာေဒသ၊ မိုးနည္းရပ္၀န္းေဒသမွာ တစ္ထမ္းရဖို႔ အင္မတန္ ေ၀းကြာတဲ့ေနရာကို သြားေရာက္သယ္ယူေနရပါတယ္။ “ေက်းလက္ေဒသေရရရွိေရး”ကို အားလံုး၀ိုင္း၀န္းကူညီ သင့္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ေရဘံုဘိုင္ေခါင္းဖြင့္ၿပီး ေရသံုးတာထက္ ေရျဖဳန္းတီးမႈေတြကို ျပဳတယ္။ ကိုယ္ခ်င္း စာနာစိတ္ေပ်ာက္ေနတဲ့ လူေတြ၊ စာနာစိတ္မရွိတဲ့လူေတြ ေရကိုျဖဳန္းတီးေနတာျဖစ္တယ္။ ေရတစ္စက္ တစ္စက္ သိမ္းထား ၿပီး၊ ေရမရတဲ့ လူေတြကိုေပးၾကည့္ပါ။ ေရကို မျဖဳန္းတီးၾကပါနဲ႔။ တန္ဖိုးရွိတဲ့ အရာကို အေၾကာင္းမဲ့ မျဖဳန္းတီး ၾကပါနဲ႔။ တန္ဖိုးျဖတ္မရတဲ့ ေရသယံဇာတကို အက်ိဳးမဲ့ျဖဳန္းတီးေနတဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ အဲ့ဒီလူေတြ သတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္။
က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ ဆူရာဟ္ ၇း၃၁ မွာ –
`အိုမ်ိဳးႏြယ္အေပါင္းတို႔ — ၊ အသင္တို႔ စားၾကေသာက္ၾက အက်ိဳးခံစားၾက၊ ဘယ္ေတာ့မွ မျဖဳန္းတီးၾကနဲ႔။ အလႅာဟ္သည္ အက်ိဳးမဲ့ျဖဳန္းတီးသူမ်ားကို လံုး၀ခ်စ္ႏွစ္သက္သူမဟုတ္။´
ကၽြန္ေတာ္တို႔ကထင္ေနၾကတယ္။ ဒီေလာက္ နမားဇ္ဖတ္တယ္။ ဇကိရ္လည္းလုပ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ဒီေလာက္ အလႅာဟ္အလုပ္လုပ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္ ဒုကၡေတြနဲ႔ ႀကံဳေနရတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ ကၽြန္ေတာ္တို႔က မိမိကုသိုလ္ရေရးအတြက္ ပလီအခ်ိန္မွန္သြားတယ္။ ၀ူဇူလုပ္ၿပီး ေရဘံုဘိုင္ မပိတ္ခဲ့ဘူး။ ပလီတက္ဖို႔ ကားနဲ႔သြားတယ္။ ကားလမ္းေပၚမွာ ကားေတြကို လမ္းပိတ္ရပ္ထားလိုက္ၿပီး ပလီထဲ၀င္သြားတယ္။ က်န္တဲ့ကားေတြ သူမၿပီးမခ်င္း ေစာင့္ေပေတာ့။ ေဆး႐ံုအေရးေပၚသြားရမဲ့လူနာဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ စဥ္းစားၾကည့္ေပါ့။ ကိုယ့္ေၾကာင့္ လူေတြကို အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစတယ္။ အဲဒါေတြသတိထားဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ျဖဳန္းတီးတဲ့ လူေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဖိရ္ေအာင္န္ကို အရမ္းမုန္းတယ္မဟုတ္လား။ မေကာင္းဘူး၊ အာဏာရွင္လို႔ေျပာတယ္။ အလႅာဟ္ကေျပာတာက ျဖဳန္းတဲ့လူေတြထဲမွာ ဖိရ္ေအာင္န္က နံပါတ္တစ္တဲ့။ အဲ့ဒီျဖဳန္းတီးေနတဲ့ လူေတြဟာ မီးထဲ ေရာက္မယ္တဲ့။ အလႅာဟ့္အမိန္႔။
အားလံုးကိုေက်းဇူးတင္ပါတယ္။