အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ ကုရ္အာန္သုေတသီ ဦးခင္ေမာင္ (B.Sc)
အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ
ကုရ္အာန္သုေတသီ ဦးခင္ေမာင္ (B.Sc)
ေလးစားအပ္ပါေသာ ဂုဏ္သေရရွိ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားခင္ဗ်ား။
`အတ္စၥလားမုအလိုင္းကြန္းမ္ ၀ရဟ္မသြလ္လားဟိ ၀ဘရကာသုဟု´
ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ခြတၱဗာဟ္မွာ လူဆိုတာအင္န္ဆာန္ျဖစ္တယ္။ အာဒမ္ျဖစ္တယ္။ ကမၻာၿဂိဳဟ္ကို စိုးမိုး ခ်ယ္လွယ္ခြင့္ရထားတဲ့ ခလီဖာျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ပိုင္အသိ အာ႐ံုခံစားမႈမ်ားႏွင့္ ဆင္ျခင္တံုတရားအျပင္ အလႅာဟ္ထံက ၀ဟီကို တမန္ေတာ္မ်ားမွတဆင့္ လက္ခံရရွိထားသူျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိရဲ႕ဗီဇဥာဥ္(နာဖ္စ္)နဲ႔ ကမၻာေလာကကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ ေရွာက္သူျဖစ္တယ္ဆိုတာ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီေန႔ (၂၀-၁-၂၀၁၅)ေန႔မွာေတာ့ အဲဒီလူသားေတြက တီထြင္ဖန္တီးခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓါတ္အေၾကာင္းကို ေလ့လာတင္ျပသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓါတ္ဆိုတာ မိမိႏိုင္ငံနယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားရာမွာျဖစ္ေစ၊ ဘာသာစကားႏွင့္ ဓေလ့ထံုးစံျခင္းနီးစပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြေပါင္းစည္းရာမွာျဖစ္ေစ အင္မတန္အသံုးတည့္တဲ့စိတ္ဓါတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာသာစကားအမ်ဳိးမ်ိဳး၊ ယဥ္ေက်းမႈအဖံုဖံုကြဲျပားစံုလင္ေနေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ားရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓါတ္ျပင္းထန္လြန္ကဲလာရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံၿပိဳကြဲပ်က္စီးေစမႈကို ဦးတည္သြားႏိုင္ပါ တယ္။ ယူဂိုစလားဗီးယား ၿပိဳကြဲသြားမႈက သက္ေသပါပဲ။ အစြန္းေရာက္အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီေတြ ရွိေနတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြသည္ပင္လွ်င္ ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံျခင္း ခံေနၾကရပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္(အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓါတ္)လို႔ လူေတြအသံုးျပဳလာတာက လူ႔သမိုင္းနဲ႔ယွဥ္ၾကည့္ ရင္ သိပ္မၾကာေသးဖူးလို႔ ေျပာရမွာပါ။ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ေခတ္မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ခံျပည္သူေတြဟာ မ်ိဳးခ်စ္္စိတ္ဓါတ္ အခံ ထက္ အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ေနသူကို သစၥာရွိရမယ္ဆိုတဲ့ အသိနဲ႔ဘုရင့္ပိုင္နက္ထဲမွာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီလို ေနထိုင္ ရင္းနဲ႔ တစ္ေျမတည္း(သို႔) နန္းစဥ္နန္းဆက္ ပိုင္နက္တစ္ခုတည္းမွာ ေမြးဖြားလာၾကသူေတြကို ႏိုင္ငံသား(Nation) လို႔ သံုးစြဲလာခဲ့ၾကၿပီး ဂရိစကား Natio ဆိုတဲ့ ရင္းျမစ္ကဆင္းသက္လာခဲ့တာပါ။ တစ္ေျမတည္းတြင္ ေမြးဖြားျခင္း ခံခဲ့ ရသူမ်ားလို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ အဲဒီကေနမွ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ Nationalism ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒဆိုတာကို ျပင္သစ္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ၾသဂတ္စတင္းဘာ႐ုက စတင္သံုးစြဲခဲ့တာလို႔ အဆိုရွိပါတယ္။ ျပင္သစ္ကို အဂၤလန္ျပည္ ဂ်ိမ္းဘုရင္၏ အာဏာလႊမ္းမိုးမႈကို ဆန္႔က်င္ရာမွ ေက်ာ္ၾကားလာတဲ့ စကားလံဳး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒါက ၁၇ ရာစုမွာပါ။ အဲ့ဒီကေန ၁၈ရာစုေရာက္ေတာ့ နပိုလီယံက ဥေရာပတစ္တိုက္ လံုးကို သိမ္းပိုက္ခဲ့ရာကေန အဲဒီႏိုင္ငံေတြမွာ ျပင္သစ္ကို မုန္းတီးမႈႏွင့္အတူ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓါတ္ေတြ ေပၚေပါက္ လာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဥေရာပကို ေရာမႏွင့္အဂၤလန္က ၾသဇာလႊမ္းမိုးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉ရာစုေရာက္ေတာ့ ဥေရာပႏိုင္ငံအသီးသီးဟာ ေရာမနဲ႔အဂၤလန္ရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈကို လက္မခံေတာ့ဘဲ သီးျခားဘုရင့္ႏိုင္ငံမ်ား ထူေထာင္လာၾကတယ္။ ဘာသာစကားျခင္းတူတဲ့ အီတလီႏိုင္ငံငယ္မ်ားရဲ႕ေပါင္းစည္းမႈ၊ ဂ်ာမန္စကားေျပာႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ေပါင္းစည္းမႈေတြကလည္း အမ်ိဳးသားေရး ရည္မွန္းခ်က္ေတြကို ပိုမိုျပင္းထန္လာေစခဲ့တယ္။ ဒီႏိုင္ငံေတြဟာ သူ႔လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ စုစည္းညီညြတ္ေနဖို႔စည္း႐ံုးၾကရာမွာ ႏိုင္ငံေရးလြတ္လပ္ခြင့္(သို႔မဟုတ္) ဒီမိုကေရစီ အယူအဆေတြကို အသံုးမျပဳခဲ့ၾကဘူး။ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓါတ္ဆိုတဲ့ ေလာင္စာေတြကို အသံုးျပဳခဲ့ၾကတယ္။ ဥေရာပမွာ ဥာဏ္သစ္ေလာင္းအေရးေတာ္ပံု (ရီေနးဆန္႔) ေခတ္ႀကီးေပၚေပါက္ၿပီး စက္မႈေတာ္လွန္ေရးႀကီး ျဖစ္ပြား ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီေတာ္လွန္ေရးႏွင့္အတူ အတိတ္ကႀကီးက်ယ္ခမ္းနားခဲ့တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈေတြ၊ ကိုယ့္လူမ်ိဳးရဲ႕ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈစာေပနဲ႔ ထံုးတမ္းစဥ္လာေတြဟာ အျခားသူေတြထက္သာလြန္ ျမင့္ျမတ္တယ္လို႔ အေလးေပးေျပာဆိုလာၾကတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓါတ္ျပင္းထန္လာတဲ့ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြက ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာမႈႏွင့္အတူ အာရွ၊ အာဖရိက တိုင္းႏိုင္ငံေတြမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ေနာက္က်တာကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး အဲဒီႏိုင္ငံေတြကို ကိုလိုနီျပဳနယ္ခ်ဲ႕ခဲ့ၾကတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ပင္လွ်င္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီတို႔နဲ႔ သံုးႀကိမ္တိုင္တိုင္ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ၿပီး ၁၈၈၅ခုႏွစ္မွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္ကို က်ေရာက္ခဲ့တယ္။ နယ္ခ်ဲ႕သိမ္းပိုက္ခဲ့တဲ့ ၿဗိတိသွ်တို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၿဗိတိသွ်ဘုရင္မႀကီးအား ခရစ္စမတ္လက္ေဆာင္အျဖစ္ ေပးအပ္လိုက္သည္လို႔ ဂုဏ္ယူစြာေၾကျငာခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီေခတ္ အဲဒီအခါက ကိုလိုနီနယ္ေျမေတြ ေျမာက္ျမားစြာပိုင္ဆိုင္ေလ၊ ႏိုင္ငံ့ဂုဏ္က်က္သေရ တိုးတက္ေလျဖစ္တယ္။
ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ကိုလိုနီခ်ဲ႕တြင္ေရးေတြဟာ ပိုမိုျပင္းထန္လာတာနဲ႔အမွ် ၁၉၁၄မွာ ပထမကမၻာစစ္ႀကီး ေပၚေပါက္ခဲ့ရတယ္။ ပထမကမၻာစစ္မွာ စစ္႐ႈံးခဲ့တဲ့ဂ်ာမနီနဲ႔ အီတလီ၊ ဂ်ပန္စတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒျဖစ္တဲ့ ဖက္ဆစ္စနစ္ ေပၚေပါက္လာခဲ့တယ္။ ၁၉၃၉ခုႏွစ္မွာ တခါ ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးေတြျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ ကမၻာ့လူသတ္ပြဲႀကီးေတြျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကမၻာစစ္ႏွစ္ခုစလံုး ျဖစ္ပြားရတဲ့အေၾကာင္းရင္းေတြ ေျမာက္ျမားစြာရွိပါတယ္။ အဲဒီမွာ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓါတ္မ်ား လြန္ကဲလာရျခင္းဟာလည္း အဓိကက်တဲ့ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြက မတူကြဲျပားျခားနားမႈေတြကို လက္ခံလာၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးကို အေလးထားတဲ့ အမ်ိဳးသားေရး တန္းတူညီမႈႏွင့္ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကို တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကတယ္။ ကိုလိုနီလက္ေအာက္က်ေရာက္ေနတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ အမ်ိဳးဘာသာ၊ သာသနာဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒေတြကို ေရွ႕တန္းတင္ၿပီး လြတ္လပ္ေရး အတြက္ ေဆာ္ၾသခဲ့တယ္။ ကိုလိုနီလက္ေအာက္က လြတ္လပ္လာတဲ့ႏိုင္ငံေတြကလည္း လြတ္လပ္မႈနဲ႔တန္းတူအခြင့္အေရးေတြႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံရဲ႕ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို တည္ေဆာက္မဲ့ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒအေပၚ အေျခမခံဘဲကိုယ့္လူမ်ိဳး၊ ကိုယ့္ဘာသာသာလွ်င္ ျမင့္ျမတ္တယ္၊ အျခားလူမ်ိဳး၊ အျခားဘာသာေတြဟာ နိမ့္က်သူေတြျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အစြန္းေရာက္အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒေတြကို အေျခခံလိုက္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ေခတ္မွာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ တဲ့ျမင္ကြင္းေတြကို ေတြ႔လာေနၾကရတယ္။ အထင္ရွားဆံုးျဖစ္ရပ္ေတြကေတာ့ ယူဂိုဆလားဗီးယားနဲ႔ ရ၀မ္ဒါမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈေတြ၊ သီရိလကၤာမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဆင္ဟာလာေတြက တမီလ္ေတြကို ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့တဲ့ ေသြး ေခ်ာင္းစီးျဖစ္ရပ္ေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အာဏာကိုလက္မလႊတ္လိုၾကသူေတြက ႀကိဳးကိုင္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္၊ မိတၳီလာ၊ မႏၱ ေလးက အၾကမး္ဖက္မႈေတြ အေနာက္တိုင္းကဆိုရင္ ပညာေရးကိုပါ ဆန္႔က်င္တဲ့ အာဖရိက ဘိုကိုဟာရမ္တို႔ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြ၊ အစၥလာမစ္ႏိုင္ငံလို႔ ေၾကြးေၾကာ္ၿပီး အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္ေတြ က်ဴးလြန္ၾကတဲ့ ISIS ေတြ၊ ကိုယ္နဲ႔မတူ သူတိုင္းကို ရန္သူလို႔သတ္မွတ္ေနတဲ့၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပညာသင္ခြင့္ကို တားေနတဲ့တာလီဘန္ေတြဟာ အစြန္း ေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီေတြပါဘဲ။
ယေန႔ကမၻာေပၚမွာ အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီႏိုင္ငံေတြမွာ အမ်ားစုကခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြျဖစ္ေနေပမယ့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာကို ေရွ႕တန္းတင္ထားတာ မဟုတ္ဘဲႏိုင္ငံသားတိုင္းဟာ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈကို ရရွိထားပါတယ္။
လူမ်ိဳးနဲ႔ဘာသာအေပၚ အေျခခံတည္ေဆာက္ထားတဲ့ ေဆာ္ဒီလိုႏိုင္ငံမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အိမ္ျပင္သို႔ လြတ္လပ္စြာထြက္ခြင့္မရ။ ကားေမာင္းခြင့္မရ။ လြတ္လပ္စြာတရားစီရင္ခြင့္မရွိ ျဖစ္ေနတာပါ။ တေလာကျမန္မာႏြယ္ဖြား အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကို လူပံုအလယ္မွာ ေသဒဏ္စီရင္ေတာ့ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးက ကၽြန္မဘာအျပစ္မွ မက်ဴးလြန္ပါဘူး။ ကၽြန္မကိုကယ္ၾကပါဆိုၿပီး ေအာ္ဟစ္ေနတာကို မီဒီယာေတြမွာ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ လႊမ္းမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အီရန္မွာ ျပည္သူေတြဟာ ကိုယ့္ဘာသာ၊ သာသနာ ေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကလို႔လား၊ ဘယ္ေတာ့စစ္ျဖစ္မလဲဆိုတဲ့စိတ္နဲ႔ က်ီးလန္႔စာ စားေနရတဲ့ဘ၀မ်ိဳးသာ ပိုင္ဆိုင္ေနၾကရတာပါ။ ေဆာ္ဒီေရာ၊ အီရန္ေရာဟာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အမ်ားစုျဖစ္ၿပီး အုပ္စိုးတဲ့ အစိုးရေတြက မ်ိဳးႏြယ္စုေတြရဲ႕ ဓေလ့ထံုးစံေတြကို အာဏာရွင္ဆန္ဆန္ အုပ္စိုးေနၾကတာကိုေတြ႔ၾကရမွာပါ။
အစၥလာမ့္ဥပေဒရဲ႕ ျပစ္ဒဏ္ေတြက ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြကို ေနာင္တရၿပီးေနာက္ထပ္ မက်ဴးလြန္ေစရန္ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ ကာမေဖာက္ျပန္သူမ်ားကို ႀကိမ္ဒဏ္ေပးရန္သာ ျပဌာန္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အီရန္ႏိုင္ငံမွာ ကာမ ေဖာက္ျပန္တယ္လို႔ စြပ္စြဲခံရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အရွင္လတ္လတ္ ခဲနဲ႔ထုသတ္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြေပးေနပါတယ္။ ခဲထုသတ္တယ္ဆိုတာ တမန္ေတာ္မုဟမၼဒ္မပြင့္ေပၚခင္က က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ မ်ိဳးႏြယ္စုေတြရဲ႕ ဓေလ့ထံုးစံျဖစ္ပါတယ္။
ေဆာ္ဒီတို႔ ၊အီရန္တို႔ဟာ အစၥလာမ္ဘသာ၀င္အမ်ားစုျဖစ္ေပမယ့္ အုပ္စိုးတဲ့အစိုးရေတြက တမန္ေတာ္ မုဟမၼဒ္မတိုင္မီက မ်ိဳးႏြယ္စုေတြက်င့္သံုးခဲ့တဲ့ အမိုက္ေခတ္က ဓေလ့ထံုးစံေတြကို အစၥလာမ့္ဥပေဒ(ရွရီအာဟ္)လို႔ သတ္မွတ္ၿပီး အာဏာရွင္ဆန္ဆန္ အုပ္စိုးေနတာကို စိတ္မခ်မ္းေျမ႕ဖြယ္ေတြ႔ျမင္ေနရပါတယ္။
အလားတူ ISIS တို႔၊ ဘိုကိုဟာရမ္တို႔၊ တာလီဘန္တို႔လို အစၥလာမ္မစ္အမည္ခံ အၾကမ္းဖက္အဖြ႔ဲအစည္း ေတြဟာ အမိုက္ေခတ္ဓေလ့ထံုးစံေတြကုိ (ရွရီအာဟ္)ဥပေဒလို႔ ေၾကညာၿပီး၊ အစၥလာမ္ကို ခုတံုးလုပ္အသံုးခ်ေနၾက တာပါ။
ဒါေၾကာင့္ ဒီေနရာမွာ အစၥလာမ္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္(ရွရီအာဟ္) အေျခခံဥပေဒျဖစ္တဲ့ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ရဲ႕ သင္ၾကားခ်က္ေတြကို ေလ့လာတင္ျပပါ့မယ္။ ကုရ္အာန္(၂း၁၁၂)မွာ
`—- အစၥလာမ္လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၀င္မ်ားသည္ မိမိတို႔၏ အတၱစိတ္မ်ားကို ပယ္ဖ်က္ၿပီး အလႅာဟ္၏လမ္းညႊန္ မႈမ်ားကို ဦးထိပ္ပန္ဆင္ရာထားေသာ ေလာကေကာင္းက်ိဳးကို ေဆာင္ရြက္သူမ်ားျဖစ္တယ္။´
အစၥလာမ္ဆိုတာ မိမိ၏ခံစားခ်က္မ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ွဳၿပီး အလႅာဟ္ရဲ႕လမ္းညႊန္ခ်က္ကုိပဲ လိုက္နာက်င့္သံုးသူ မ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ယံုၾကည္ခ်က္က
`အလႅာဟ္မွတစ္ပါး အျခားအားထားရာအရွင္မရွိ။´ ကုရ္အာန္(၄၇း၁၉)
ကမၻာ၊ စၾကာ၀ဠာနဲ႔ ရွိရွိသမွ်အားလံုးဟာ သူ႔စည္းစနစ္နဲ႔သူရွိေနၾကတယ္။ ဘရာဇီးလ္ႏိုင္ငံ– သစ္ေတာႀကီး ထဲက လိပ္ျပာေလးတစ္ေကာင္ရဲ႕ ေတာင္ပံခတ္မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ဟာရီကိန္းမုန္တိုင္းႀကီး တိုက္ခတ္ ရတယ္လို႔ သဘာ၀ဓမၼပညာရွင္ေတြက တြက္ဆျပသပါတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ေတြဟာ ပရမ္းပတာႏိုင္လြန္းတယ္လို႔ ထင္ရ ေပမဲ့ ကမၻာနဲ႔စၾကာ၀ဠာမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနသမွ် အားလံုးဟာတစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို အသိေပးေနပါတယ္။ လိပ္ျပာေလးတစ္ေကာင္ရဲ႕ ေတာင္ပံခတ္မႈေၾကာင့္ မုန္တိုင္းႀကီးတစ္ခု ေပၚေပါက္ ႏိုင္တယ္ဆိုရင္ လူတစ္ဦးျခင္းစီရဲ႕ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္မႈေတြဟာ မိသားစုအတြင္း အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း ႏိုင္ငံေတာ္ အတြင္း ေကာင္းက်ိဳးဆိုးက်ိဳးေတြ သက္ေရာက္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အသိရွိဖို႔လိုပါတယ္။ စၾကာ၀ဠာရဲ႕ ဘယ္ေနရာမွာရွိတဲ့ အရာမဆိုတစ္သီးတစ္ျခား မဟုတ္ဘူး။ အားလံုးဟာ ျပဌာန္းခ်က္ ကိုယ္စီနဲ႔ မိမိတာ၀န္ကို မိမိထမ္းေဆာင္ေနၾကတယ္။ သဘာ၀မွာ သတ္မွတ္ျပဌာန္းထားတဲ့စနစ္(ဓမၼ) ရွိတယ္။ ဒီဓမၼရဲ႕ဇစ္ျမစ္ဟာ အလႅာဟ္ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လာအိလားဟ အိလႅလ္လားဟ္´ အလႅာဟ္မွတစ္ပါး ကိုးကြယ္ရာမရွိလို႔ မြတ္ဆလင္မ္မ်ားက ခံယူတာပါ။
အလႅာဟ္ရဲ႕လမ္းညႊန္ခ်က္ကို ၿပီးျပည့္စံုစြာ သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးခဲ့သူက မုဟမၼဒ္(ဆြ)ျဖစ္တယ္လို႔ ယံုၾကည္သူ မ်ားလည္းျဖစ္ပါတယ္။ တမန္ေတာ္မုဟမၼဒ္(ဆြ)သည္ အလႅာဟ္ျပဌာန္းသတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို လူသားထုကို အသိ ေပးရာမွာ ေရွးယခင္ တမန္ေတာ္မ်ားရဲ႕ သင္ၾကားခ်က္ေတြကိုလည္း အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကမၻာေပၚ မွာ ေပၚထြန္းလာေသာ ဘာသာတရားမ်ား၏ ဓမၼအသီးသီးဟာ အလႅာဟ္တစ္ပါးတည္းရဲ႕ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားျဖစ္ တယ္။ လူသားမ်ားရဲ႕ စိတ္အလိုလိုက္ၿပီး ေသြဖည္ခဲ့မႈေၾကာင့္သာ သစၥာတရားမ်ား ပ်က္ယြင္းခဲ့ၾကတာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တမန္ေတာ္မုဟမၼဒ္(ဆြ)ရဲ႕လက္ထက္မွာ ဒီဓမၼေတြကို ဘယ္ေတာ့မွမေပ်ာက္ပ်က္ေသာက်မ္းအံ ကုရ္အာန္အျဖစ္လူသားမ်ားထံကို ပို႔ခ်ေပးခဲ့တယ္။ တမန္ေတာ္ျမတ္မုဟမၼဒ္(ဆြ)ရဲ႕ သင္ၾကားခ်က္မ်ားဟာ အလႅာဟ္ရဲ႕ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားျဖစ္တယ္လို႔ ခံယူၿပီး `မုဟမၼဒ္ဒြလ္ ရစူလြလႅာဟ္´(၄၇း၂၉) `မုဟမၼဒ္သခင္(ဆြ)သည္ အလႅာဟ္၏ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို ယူေဆာင္လာေသာ တမန္ေတာ္ျဖစ္သည္´လို႔ ေၾကြးေၾကာ္ၾကတာပါ။ တမန္ေတာ္ ျမတ္ မုဟမၼဒ္ဟာ လူ႔ဘ၀ရွင္သန္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးျဖစ္တဲ့ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ကို လူသားေတြကို သင္ၾကားေပးခဲ့ ေပမယ့္ သူဟာ အျခားတမန္ေတာ္ေတြလို လူသားစင္စစ္သာျဖစ္တယ္၊ လူသားတို႔ ကိုးကြယ္ရတဲ့ဘုရားရွင္ မဟုတ္ ဘူးလို႔ ၀န္ခံခဲ့ပါတယ္။ (ကုရ္အာန္(၂၃း၃၃)ကိုၾကည့္)။ ဒါေၾကာင့္ ေသာမတ္စ္ကာလိုင္းက တမန္ေတာ္မုဟမၼဒ္(ဆြ) ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘယ္လူသားတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ် ငါသည္သင္တို႔၏ ကိုးကြယ္အားထားရာ ဘုရားရွင္လို႔ မေၾက ညာရဲေတာ့ေပလို႔ သူ႔ရဲ႕ Heroes and Heroes Workship စာအုပ္ထဲမွာ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ထားပါတယ္။
မြတ္ဆလင္မ္မ်ားဟာ ကုရ္အာန္အတိုင္း မိမိဘ၀ကိုပံုေဖာ္ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ ဒီကုရ္အာန္ရဲ႕ သင္ၾကား ခ်က္ေတြထဲမွာ `လူတိုင္းသည္လူသားျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ဂုဏ္သိကၡာရွိၿပီးျဖစ္တယ္´လို႔ (၁၇း၇၀)မွာ ေဖာ္ျပထားပါ တယ္။
ဒါေၾကာင့္မြတ္ဆလင္မ္မ်ားသည္ တိုင္းျပည္၊ ေဒသ၊ လူမ်ိဳးစု၊ ဘာသာစကား၊ အေသြးအေရာင္၊ အယူ၀ါဒ အရ လူသားမ်ားကို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ မျပဳရ။ လူသားျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ မည္သူ႔ကုိမဆို ဂုဏ္သိကၡာေပး ဆက္ဆံရပါ တယ္။ မိန္းမ ေယာက္က်ားဆိုၿပီး လိင္အရခြဲျခားမႈလည္း မရွိဘူးလို႔ ကုရ္အာန္ဆူရာဟ္ ၃ အာယသ္ေတာ္ ၁၉၅မွာ
`မိန္းမႏွင့္ ေယာက္က်ားတို႔သည္လည္း လူ႔အဆင့္အတန္းအရ တစ္ေျပးညီသာျဖစ္၏။ မိန္းမႏွင့္ ေယာက္က်ားတို႔သည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး တစ္သီးတစ္ျခားမဟုတ္ အခ်င္းခ်င္း ဆက္ႏြယ္လွ်က္ရွိေနေပသည္။ ကမၻာ့လူသားအားလံုးထဲမွာ မည္သည့္မ်ိဳးႏြယ္မွျဖစ္ေစ၊ ေယာက္က်ားျဖစ္ေစ၊ မိန္းမျဖစ္ေစ၊ အက်င့္သီလ အေကာင္းဆံုးသူသာ အျမင့္ျမတ္ဆံုးျဖစ္တယ္လို႔ ကုရ္အာန္ (၄၉း၁၃)မွာ ျပဌာန္းထားပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ မိမိိအယူ၀ါဒသာ အျခားသူေတြထက္သာလြန္ျမင့္ျမတ္တယ္။ ေယာက္က်ားေတြဟာ မိန္းမေတြ ထက္ျမင့္ျမတ္တယ္လို႔ ေျပာေနသူေတြဟာ အစၥလာမ္ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ကုိယ္ႏွစ္ျခမ္းျဗန္းျဗန္းကြဲေအာင္ ေအာ္ဟစ္ေနပါေစ။ အစၥလာမ္ရဲ႕သေကၤတေတြကို ကိုယ္ႏွင့္မကြာေအာင္ ကိုင္ဆြဲထားပါေစ။ စစ္မွန္တဲ့ အစၥလာမ္မဟုတ္ပါ။ သူတို႔ဟာ ေလာကကို ဖ်က္ဆီးေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္သမားေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ မွန္မွန္ကန္ကန္ သေဘာေပါက္နားလည္သင့္ပါတယ္။
မ်ိဳးႏြယ္စုေတြ သူတလူ ငါတမင္းနဲ႔ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒနဲ႔ ေသာင္းက်န္းေနတဲ့ အာေရဗ် ေဒသမွာ တမန္ေတာ္မုဟမၼဒ္(ဆြ)ဟာ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ရဲ႕ သင္ၾကားခ်က္အတိုင္း လူသား၀ါဒကို အစားထိုးခဲ့ တယ္။ အဲဒီတုန္းက အာေရဗ်ေဒသရွိ ဂ်ဴးမ်ား၊ ခရစ္ယာန္မ်ားအတြက္ သူတို႔၏ထံုးဓေလ့မ်ားအတိုင္း သူတို႔ရဲ႕အဖြဲ႕ အစည္း၀င္မ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေပးခဲ့တယ္။ ၎တို႔၏ ပစၥည္းဥစၥာမ်ားကို ကာကြယ္ေပးခဲ့တယ္။ တမန္ေတာ္မုဟမၼဒ္ (ဆြ)က ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ထုႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး၊ ဟစ္ဂ်ရီ(၂)ခုႏွစ္ မုဟ္ရမ္လ(၃)ရက္(ေအဒီ ၆၂၈)က ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ ေသာ စာခ်ဳပ္တြင္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္တို႔၏ ေျမပစၥည္းႏွင့္ ပိုင္ဆိုင္သမွ်ကို မြတ္ဆလင္မ္တို႔က ကမၻာပ်က္သုဥ္း မည့္ေန႔အထိ ကာကြယ္ေပးမည့္အေၾကာင္းႏွင့္ အခြန္လြတ္ၿငိမ္းခြင့္ျပဳမည့္အေၾကာင္း ပါရွိပါတယ္။ အဲဒီစာခ်ဳပ္ကို နပိုလီယံက အီဂ်စ္ကိုသိမ္းပိုက္တဲ့အခါ သိမ္းဆည္းရမိတဲ့ စာခ်ဳပ္အျဖစ္ ျပင္သစ္မွာရွိေနပါတယ္။
အဲဒီစာခ်ဳပ္မွာ လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ခြင့္၊ မိမိတို႔ဘာသာအယူအလိုက္ တရားသူႀကီးမ်ားႏွင့္ သာသနာပိုင္ မ်ား ခန္႔အပ္ခြင့္၊ ပစၥည္းဥစၥာပိုင္ဆိုင္ခြင့္၊ စစ္မႈထမ္းျခင္းမွ ကင္းလြတ္ခြင့္၊ စစ္မက္ကာလတြင္ အကာအကြယ္ရပိုင္ ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာထိမ္းျမားခြင့္မ်ား ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း `အေရွ႕တိုင္းသား ေတြးေခၚရွင္ မြတ္ဆလင္မ္တို႔ သည္ မိမိ၏ၿပိဳင္ဘက္မ်ားပင္ ရွက္ေသြးျဖာသြားေစေသာ ဥပေဒကို ျပဌာန္းခဲ့ၾကသည္။ ဘာသာမတူသူမ်ားကို သ ေဘာထားႀကီးခဲ့ၾကသည္။ စာနာနားလည္ေပးခဲ့ၾကသည္။ မြတ္ဆလင္မ္တို႔ ျပဌာန္းခဲ့ေသာ ဥပေဒမ်ိဳးကို ျပဳစုႏိုင္ရန္ အေနာက္တုိင္းသားတို႔က ႏွစ္ ၁၀၀၀ အထိ ေစာင့္စားခဲ့ၾကရသည္။´ လို႔ ၁၉၂၇ ႏွစ္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ထုတ္ ေအာ့ဗ္စထ ေရာင္းေရးတဲ့ The Angora Reform စာမ်က္ႏွာ (၃၀-၃၁)မွာ ေရးသားထားပါတယ္။
အစၥလာမ္ဟာ ခိုင္မာၿပီး၊ တရားမွ်တတဲ့ ဥပေဒေတြျပဌာန္း က်င့္သံုးခဲ့လို႔ ႏွစ္ ၁၄၀၀ ေက်ာ္ ယခုထက္တိုင္ ထြန္းကားျပန္႔ပြားခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္လည္း အစၥလာမ္က ေပးအပ္ထားတဲ့ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ကို လ်စ္လ်ဴ႐ွဳ ၿပီး တာ့ခ္မြတ္ဆလင္မ္ေတြက ေဂ်႐ုစလင္ကို လာေရာက္လည္ပတ္တဲ့ ခရစ္ယာန္ဘုရားဖူးမ်ားကို ပိတ္ပင္ခဲ့တဲ့အတြက္ ခရစ္ယာန္တို႔ႏွင့္ မြတ္ဆလင္မ္တို႔ ခ႐ူးဆိတ္စစ္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ရပါတယ္။
ခ႐ူးဆိတ္စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ ဥေရာပမွာ ရီေနးဆန္႔(ေခၚ)ဥာဏ္သစ္ေလာင္းေခတ္ ေပၚေပါက္ခဲ့ရၿပီး ကမၻာ ႀကီးဟာ စက္မႈေခတ္သို႔ေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။ မြတ္ဆလင္မ္ေတြကေတာ့ ခ႐ူးဆိတ္ေနာက္ပိုင္းမွာ မြန္ဂိုတာတာတို႔က ဘဂၢဒက္ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးကို သိမ္းပိုက္ပ်က္ဆီးျပစ္လိုက္တာကို ခံရပါတယ္။ တာတာတို႔က မြတ္ဆလင္မ္တို႔၏ ကမၻာ ေက်ာ္သိပၸံပညာ၏ ယဥ္ေက်းမႈ ဗဟိုၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးမ်ားကို မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ၾကၿပီး ျပာပံုဘ၀ေရာက္ေစခဲ့ပါတယ္။ တာတာတို႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ဂ်င္ဂ်စ္ခန္ရဲ႕သား ၄ေယာက္စလံုးဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ အစၥလာမ္ဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္း၀င္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
မြတ္ဆလင္မ္တို႔ကို ေခ်မႈန္းခဲ့တဲ့ရန္သူေတြက အစၥလာမ္ကို အလံုးအရင္းလက္ခံခဲ့ၾကတာ အ့ံအားသင့္စရာ ပါ။ မြတ္ဆလင္မ္မ်ား ေခ်မႈန္းခံရခ်ိန္ဟာ ဘဂၢဒက္ၿမိဳ႕ႀကီးဆိုတာ ကမၻာမွာေခတ္မွီ အဆန္းျပားဆံုးၿမိဳ႕ႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ေနခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ အလႅာဟ္ျပဌာနး္တဲ့ရွရီအာဟ္ဥပေဒေတြကို တလြဲအသံုးခ်ေနတဲ့ အခ်ိန္အခါျဖစ္တယ္ဆို တာ အစၥလာမ့္သမိုင္းက ေဖာ္ညႊန္းေနပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ မြတ္ဆလင္မ္ပညာရွင္ေတြဟာ ႏိုင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ ေရးေတြကို လ်စ္လ်ဴ႐ွဳေနခဲ့ၾကတယ္။ အေရးမပါတဲ့ က်ီးကန္းသားစားခြင့္၊ မစားခြင့္ဆိုတာကို အႀကီးအက်ယ္ အျငင္းပြားေနခ်ိန္ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တာတာေတြရဲ႕တိုက္ခိုက္မႈကို အလြယ္တကူအညံ့ခံခဲ့ၾကရတာပါ။ ဒါေပမယ့္ တာတာေတြဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားတဲ့ မြတ္ဆလင္မ္အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ အျပဳအမူအေနအထိုင္ေတြေၾကာင့္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းေတြက အစၥလာမ္ကုိ လက္ခံလာၿပီးတဲ့ေနာက္ တာတာမ်ိဳးႏြယ္စုအလံုးအရင္းအလိုက္ အစၥလာမ္ ထဲ၀င္ေရာက္ခဲ့တာပါ။ ဒီေနရာမွာ မြတ္ဆလင္မ္အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ စြမး္ေဆာင္မႈကို သတိတရအသိအမွတ္ျပဳသင့္ပါ တယ္။ ေနာက္တစ္ခုက လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကုိ မျပဳလုပ္ပါက၊ ေနာက္လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးျဖင့္ အစားထုိး လိုက္မည္ဆိုတဲ့ ကုရ္အာန္ရဲ႕ျပဌားန္ခ်က္ကိုလည္း သတိရသင့္ပါတယ္။
အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ တမန္ေတာ္ မုဟမၼဒ္မတိုင္ခင္ အ႐ိုင္းေခတ္ ဓေလ့ထံုးစံေတြက်င့္သံုးေနတဲ့ အၾကမ္း ဖက္သမားေတြက ငါတို႔သာ အစၥလာမ္ျဖစ္တယ္လို႔ ေၾကြးေၾကာ္ေနၿပီး၊ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံ ေနတာကို စိတ္မသက္သာစြာ ၾကားေနျမင္ေနရပါတယ္။ တမန္ေတာ္ျမတ္မုဟမၼဒ္(ဆြ)ႏွင့္ အေဆြေတာ္သာ၀ကႀကီး မ်ားဟာ က်မ္းေတာ္ျမတ္ကုရ္အာန္ရဲ႕ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြအတိုင္း လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို အေျခခံတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို တည္ေဆာက္ခဲ့တာပါ။ဒီအက်ိဳးေက်းဇူးေၾကာင့္ တမန္ေတာ္မုဟမၼဒ္ကြယ္လြန္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း အစၥလာမ္ဟာ တမဟုတ္ခ်င္း ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔ၿပီး အာဖရိက၊ ဥေရာပ၊ အာရွတို႔မွာ ပ်ံ႕ႏွံ႕ခဲ့တာပါ။
ယခုအခ်ိန္အစၥလာမ္က်ဆံုးေနတာဟာ တမန္ေတာ္ျမတ္(ဆြ)ကြယ္လြန္ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းျပည္သူ႔သမၼတမ်ား(ခလီဖြာဟ္ႀကီး ၄ပါး) (ဟစ္ဂ်ရီ ၄၀ ခုႏွစ္ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၆၆၀)အထိ ကုရ္အာန္ပါ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားအတိုင္း လူသား၀ါဒကို အဓိကထား အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ေပမယ့္ ခရစ္သကၠရာဇ္(၆၆၀)ေနာက္ပိုင္းမွာ အစၥလာမ္အင္ပါယာဟာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီတို႔ လက္ထဲက်ေရာက္ခဲ့ၿပီး ဘုရင္စနစ္ကို က်င့္သံုးခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီလူေတြက ကုရ္အာန္က်မ္းေတာ္လာ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို ေနာင္ဘ၀အတြက္သာ ရည္ရြယ္ၿပီး၊ ၾကက္တူေရြးလို တဖတ္တည္းဖတ္ေနတဲ့ အုပ္စုေတြႀကီးစိုးလာပါတယ္။ အစၥလာမ့္ဥပေဒနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္ဆိုတဲ့ ဘ၀ရွင္မင္းတရားႀကီးေတြ၊ အာဏာရွင္ေတြကေတာင္ မိမိတို႔မ်ိဳးႏြယ္ေတြ ဓေလ့ထံုးစံအတိုင္း ဥပေဒသတ္မွတ္ စီရင္ဆုံးျဖတ္တာကို အစၥလာမ့္ဥပေဒ ရွရီအာဟ္လို႔ သတ္မွတ္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယေန႔ အစၥလာမ္သည္ ကမၻာေပၚတြင္ အထင္အျမင္လြဲမွားခံရဆံုး သာသနာျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ အစၥလာမ္ကို ႏွလံုးသားထဲက စြဲၿမဲယံုၾကည္တဲ့ သူေတြကို ဓါးမိုးၿပီး သာသနာျပဳခံရတဲ့သူေတြ၊ အေၾကာက္တရားနဲ႔အစၥလာမ္ကို လက္ခံက်င့္သံုးေနရသူေတြဆိုၿပီး ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံလာၾကပါေတာ့တယ္။
ယခု ကၽြန္ေတာ္တင္ျပခဲ့တာဟာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒေၾကာင့္ ကမၻာ့သမိုင္းနဲ႔ အစၥလာမ့္သမိုင္းမွာ သက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြျဖစ္ပါတယ္။ စစ္မွန္ေသာအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒက ႏိုင္ငံေတာ္ကို နယ္ခ်ဲ႕ လက္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ခဲ့ရေပမယ့္ လြန္ကဲေသာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီမ်ားေၾကာင့္ ကမၻာစစ္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ ရၿပီး၊ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား ေပၚေပါက္လာျခင္း အေၾကာင္းမ်ားကို ေလ့လာသံုးသပ္ခဲ့တာပါ။