အစ္စလာမ် နှင့် ဝဟီ (အပိုင်း-၃)

ကုရ်အာန်သုတေသီ ဦးတင်ဝင်း(LL.B)

“လေးစားအပ်ပါသော ကြွရောက်လာကြသည့် လူကြီးမင်းများခင်ဗျား”
ယခုလိုမြင့်မြတ်လှတဲ့ ယောင်မွလ်ဂျူမုအာဟ်မှာ အေးချမ်းတည်ငြိမ်စွာနဲ့ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်ကို အေဗာဒသ်ပြုခွင့် ရရှိတဲ့အပေါ်မှာ ရှေးဦးစွာ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်ကို ချီးမွမ်းထောပနာပြုရမှာဖြစ်ပါတယ်။ “အလ်ဟမ်ဒုလိလ္လာဟ်” ပြီးတဲ့နောက်မှာ ကျွန်တော်ရဲ့မိဘနှစ်ပါးနဲ့တကွ ကျွန်တော့်ကို အရဗီဘာသာစာပေနဲ့ ကျမး်တော်မြတ်ကုရ်အာန်ကို အခြေခံကစပြီး စနစ်တကျ နားလည်တတ်ကျွမ်းလာအောင် ပညာသင်ပေးခဲ့ကြတဲ့ ဆရာများအားလုံးကိုလည်းကောင်း၊ ကြွရောက်ချီးမြှင့်အားပေးကြတဲ့ လူကြီးမင်းများကိုလည်းကောင်း အထူးပင်ကျေးဇူးတင်ရှိပါကြောင်း ပြောကြားလိုပါတယ်။
“အတ်စလားမု အလိုင်းကွန်းမ် ဝရဟ်မသုလ္လာဟ်ိ၊ ဝဗရကာသုဟု”
ကျွန်တော်အနေနဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့အပါတ်တွေမှာ ဆွေးနွေးတင်ပြဟောပြောနေတဲ့ခေါင်းစဉ် (အစ္စလာမ်နှင့်ဝဟီ)ဆိုတဲ့အပိုင်း ကို ဒီကနေ့ ဆက်လက်တင်ပြ သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့က ပြောနေကြတယ်။ ဘာလဲဆိုတော့ အစ္စလာမ်သည် ပြီးပြည့်စုံပြီး ဖြစ်သည်။ အစ္စလာမ်နှင့်ဝဟီ။ ပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့ ကုရ်အာန်ဆီကို သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဝဟီနဲ့ ကုရ်အာန် ချိတ်ဆက်နေတယ်။ ဒီတော့ အစ္စလာမ်ဟာ ပြီးပြည့်စုံပြီလို့ ကျွန်တော်တို့ ပြောပြီဆိုလို့ရှိရင် ဘာပြီးပြည့်စုံတာလဲ။ ဒီအတိုင်း စကားအဖြစ် ပြောကြတာလား။ ဘာကိုကြည့်ပြီး ပြည့်စုံတယ်လို့ ပြောနေကြတာလဲ။ ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ သူတော်စင်တွေ ရှိတယ်။ အဲ့ဒီသူတော်စင်တွေကို လမ်းညွှန်ပြီး သူတို့ဆီ သွားချဉ်းကပ်မှ အစ္စလာမ်အကြောင်း သိတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့မှာ လုံလောက်တဲ့ သူတော်စင်တွေရှိတယ်။ အဲဒီ သူတော်စင်တွေကြောင့် အစ္စလာမ်က ပြည့်စုံသွားရတာလား။ ဒါမှမဟုတ် ကျွန်တော်တို့ တမန်တော်ရှိတယ်။ ဆွဟဗာတွေရှိတယ်။ ခေတ်အဆက်ဆက်မှာ အစ္စလာမ်ကို ဖြန့်ချီခဲ့တဲ့ လူတွေ ရှိတယ်။ သူတို့ရဲ့ ဟောပြောချက်တွေ အကုန်လုံး ကျွန်တော်တို့မှာ စုံလင်သွားပြီ။ အဲ့ဒါကို ပြောနေတာ။
တကယ်တမ်းကျတော့ တိတိပပပြောဘို့ ကျွန်တော်တို့မှာ အများကြီးအခက်အခဲရှိတယ်။ ကုရ်အာန်က အစ္စလာမ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လိုကြေငြာခဲ့သလဲ။ စူရာဟ်အမှတ် ၅၊ အာယသ်တော် ၃ မှာ – (အလ် ယောင်းဝ်မ၊ အာက်မလ်သု လကွန်မ် ဒီးနကွန်းမ်၊ ဝအသ်မာမ်းသု အလိုင်ကွန်းမ်၊ နိအ်မသီး ဝရဒွီးသု လကုမုလ် အစ္စလာမ ဒီးနာ) “ဒီနေ့ ဒီအချိန်အခါမှာ အသင်တို့ရဲ့ ဒီန်ကို ငါအရှင်က ပြီးပြည့်စုံစေခဲ့ပြီ ဖြစ်တယ်။ ငါအရှင်မြတ်ရဲ့ နိအ်မသ် အသင်တို့အပေါ်မှာ စုံလင်ပြည့်ဝသွားတော်မူခဲ့ပြီး ဖြစ်တယ်။ ၄င်းပြင် ငါအရှင်သည် ယင်းဒီန်ကို အစ္စလာမ်အဖြစ် သဘောတူ နှစ်မြို့တော်မူခဲ့ပြီးလည်း ဖြစ်ပေသည်…”
ကျွန်တော်တို့ အမြဲလိုလိုပြောနေတဲ့ အလ္လာဟ် နိအ်မသ် ပေးမယ်ဆိုတာက တစ်ယောက်ချင်း၊ တစ်ဦးချင်းစီကို အလ္လာဟ်က ချပေးနေတာလား။ အဲဒီလိုလား။ ဒီအာယသ်အရ ကျွန်တော်တို့ဘာကို နားလည်သဘောပေါက်လိုက်ပါသလဲ။ အလ္လာဟ်ရဲ့နိအ်မသ်က နောက်ထပ်လာမှာလား။ ဒါမှမဟုတ်လာပြီးသွားပြီလား။ (ဝအဘ်မားမ်သု) Past Tense၊ ပြီးပြည့်စုံစေခဲ့ ပြီးပြီ။ ကာလတစ်ခုမှာ ပြီးသွားခဲ့ပြီ။ (ဝအသ်မားမ်သု အလိုင်ကွန်းမ် နိအ်မသီ) ငါအရှင်ရဲ့ နိအ်မသ် အသင်တို့အပေါ်မှာ ပြည့်ဝ စုံလင်သွားစေခဲ့ပြီ။ (ဝရဒွီးသု လကုမုလ် အစ္စလာမ ဒီးန) ငါအရှင် ကျေနပ်သဘောတူ ကြည်ဖြူစေတော်မူခဲ့ပြီ။ (လကွန်မ်) အသင်တို့အတွက် (အစ္စလာမဒီးန) အစ္စလာမ်ကို ဒီန် အဖြစ်။ ကောင်းပြီ။ ဒီန်ဆိုတာ ဘာလဲ။ ကျွန်တော်တို့က ဒီန်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ လုပ်နေတဲ့ အရာအားလုံး၊ ကျွန်တော်တို့ သင်ကြားခဲ့ရသမျှ အရာအားလုံး ခေါင်းထဲမှာ ဝင်နေတဲ့ ပညတ်ချက်တွေ၊ အတွေးအခေါ်တွေ၊ သွန်သင်ချက်တွေ၊ အားလုံးရဲ့ လမ်းညွှန်ချက်တွေကို ကျွန်တော်တို့က ဒီန်လို့ပြောနေတယ်။
ဒါပေမယ့် ဒီအာယသ်အရ ဒီန်ဆိုတာ အစ္စလာမ်ဖြစ်သလို အစ္စလာမ်ဟာ ဒီန် ဘဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ခွဲထုတ်လို့ မရပါဘူး။ ဒါဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ အစ္စလာမ်ကို သေခြာသိဘို့လိုပါတယ်။ ဘယ်အရာက အစ္စလာမ်လဲ။ ဆရာတစ်ယောက်ဆီကို သွားရင် တစ်မျိုးဖြစ်မယ်။ ဆရာဆယ်ယောက်ဆိုရင် အစ္စလာမ် ဆယ်မျိုး ထွက်လာမယ်။ အစ္စလာမ်က တစ်ခုတည်း ရှိတယ်။ ဒီန်ဆိုတာ ဘဝတည်ဆောက်မုှ စနစ်ရှိတယ်။ အများကြီး။ အဲ့ဒီ ဘဝတည်ဆောက်မှုစနစ် အများကြီးထဲမှာမှ ဘဝတည်ဆောက်မှုစနစ် ငြိမ်းချမ်းမှု(Peace)၊ တရားမျှတမှု (Justice) အပေါ်မှာ အခြေတည်ထားတဲ့စနစ်က Islam (အစ္စလာမ်) ဖြစ်တယ်။ ကောင်းပါပြီ။ စောစောကမေးခဲ့သလို အဲ့ဒီ အစ္စလာမ် ပြည့်စုံတယ်ဆိုတာက ဆွဟဗာတွေ ပြောခဲ့တဲ့စကားတွေ၊ ဆင့်ပြန်ခဲ့တဲ့စကားတွေရော ဘာကို ပြည့်စုံသွားတာလဲ။ ဒါကို ကျွန်တော်တို့ အဖြေရှာဘို့ လိုပါတယ်။
ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန် စူရာဟ် ၆၊ အာယသ်တော် ၁၁၅ မှာ (ဝသမ်းမသ် ကလိမာသု ရဗ္ဗိက) “အသင်၏ ပြုစုပျိုးထောင်ရှင်၏ စကားလည်း ပြည့်စုံစေတော်မူခဲ့လေပြီ။” စောစောက အစ္စလာမ် ပြည့်စုံပြီလို့ ပြောပါတယ်။ အခု ဒီအာယသ်က စကားကို ပြောတယ်။ ဘယ်လိုပြည့်စုံတာလဲ။ (စွီဒ်ကောင်းဖ် ဝအဒ်လန်းန်) “ဖြောင့်မတ်မှန်ကန်ခြင်း၊ တရားမျှတခြင်း Justice များနှင့် ပြည့်စုံတော်မူတယ်” လို့ မိန့်မှာထားတာ တွေ့ရပါမယ်။ ပြီးတော့ ဆက်လက်ပြီး (လာမူဗာဒ်ဒိလ လိကလိမသိဟိ) “ထိုစကား၊ ထိုအကြောင်းချင်းရာများကို (မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကမျှ) ပြောင်းလွှဲပေး၍ မရနိုင်ပေ။ ပြောင်းလွှဲပေးနိုင်စွမ်းလည်း မရှိပေ။” (ဝဟုဝ) “ထိုအရှင်သည်ကား” (အပ်စ် စမီအုလ် အလီမ်) “ထိုအရှင်မြတ်သည် အကြွင်းမဲ့ကြားတော်မူသော၊ အကြွင်းမဲ့သိတော်မူသော အရှင်မြတ်ပင်ဖြစ်ပေသည်” (၆း၁၁၅)
စောစောက အစ္စလာမ် ပြည့်စုံပြီလို့ မိန့်ခဲ့ပြီးပြီ။ အခုစကားက ပြည့်စုံခဲ့ပြီလို့ မိန့်ထားတယ်။ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်က မိန့်တာနော်။ ကောင်းပါပြီ။ ဒါဆိုရင် အလ္လာဟ်စကားက ဘယ်ဟာလဲ၊ ဘယ်မှာလဲ။ အဲဒီနေရာမှာ ပြဿနာက အကြီးကြီး ရှိနေတယ်။ ဒီတော့ ဒီအာယသ်ကို ဖတ်တဲ့အချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့က ဒီဘက်ခေတ် ၂၁ ရာစုမှာ ရှင်သန်နေတဲ့ လူသားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့မှာ ကုရ်အာန်ရှိတယ်။ တမန်တော်ရှိခဲ့တယ်။ ဆွဟဗာတွေ ရှိခဲ့တယ်။ အဲ့ဒီနောက်ပိုင်း သာဗေအီးန်၊ သမ္ဗသာဗေအီးန် တွေရှိတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာ ဆက်ခံတဲ့ မော်လဝီတွေ၊ သူတော်စင်ကြီးတွေ၊ အီမာမ်ကြီးတွေ အများကြီး၊ အများကြီး ရှိခဲ့တယ်။ သူတို့ကပြောတဲ့ အစ္စလာမ်အကြောင်းတွေကို ကျွန်တော်တို့ ကြားနာပြီးမှ အစ္စလာမ်က ပြီးပြည့်စုံသွားပြီ။ ဒီလိုလား။
အလ္လာဟ်ပြောနေတာက ကုရ်အာန်လည်း ပြည့်စုံသွားပြီ။ အလ္လာဟ်စကားဆိုတာ ကုရ်အာန်။ အစ္စလာမ်လည်း ပြည့်စုံသွားပြီ။ နှစ်ခုပြန်ချိတ်ကြည့်လိုက်။ ကုရ်အာန်က ပြည့်စုံတာ၊ အစ္စလာမ်က ပြည့်စုံတာ။ အစ္စလာမ်ပြည့်စုံမှုကို ပြချင်ရင် ကုရ်အာန်ကို လက်ညှိုးထိုးရမယ်။ ဒါဆိုရင် စူရာဟ် ၅၊ အာယသ်တော် ၃ အရ အစ္စလာမ် ပြီးပြည့်စုံတယ်ဆိုတာ ဘယ်အချိန်မှာ အတည်ဖြစ်တာလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းကို လေ့လာကြည့်ရဘို့လိုပါတယ်။
စူရာဟ် ၆၊ အာယသ်တော် ၁၁၅ အရ ကုရ်အာန် ပြီးပြည့်စုံတယ်၊ အလ္လာဟ်စကား ပြီးပြည့်စုံတယ်ဆိုတာက ဘယ်အချိန်မှာ အတည်ဖြစ်တာလဲ။ ဘယ်အချိန်မှာ တရားဝင်တာလဲ။ တမန်တော်မုဟမ္မဒ်(ဆွ) ဝဖသ် မဖြစ်မီကာလမှာ အဲ့ဒီ စကားဟာ အကျုံးဝင်လား။ ဒါမှမဟုတ် တမန်တော် ဝဖသ်ဖြစ်သွားပြီး နောက်ပိုင်းမှ ဆွဟဗာတွေလက်ထက်၊ အဲ့ဒီအချိန်မှာမှ အစ္စလာမ်ပြီးပြည့်စုံတယ်ဆိုတာက အတည်ဖြစ်တာလား။ အဲဒီလို အဓိပ္ပါယ် သက်ရောက်တာလား။ ဒါမှမဟုတ် ဆွဟဗာတွေလည်း လွန်သွားပြီ။ သာဗေအီးန်၊ သမ္ဗသာဗေအီးန် နောက်ထပ် နောက်ထပ် ဆရာ့ ဆရာတွေ ဆက်ခံလာတဲ့ အခါမှာ အဆင့်ဆင့် သူတို့ရဲ့ သွန်သင်ချက်တွေနဲ့ ကျမ်းဂန်ပေါင်း မြောက်များစွာ ပြုစုပြီးသွားမှ အစ္စလာမ်က ပြည့်စုံတာလား။
ဘယ်ကာလကို ပြောတာလဲ။ ကောင်းပါပြီ။ အဲ့ဒီမေးခွန်းကို ရဲရဲဖြေဘို့ ကျွန်တော်တို့လိုပါတယ်။ အဲ့ဒီမေးခွန်းကို ရဲရဲမဖြေလို့ ဒီကနေ့ မွတ်စလင်မ်လောကမှာ ဟိုဟာလို၊ ဒီဟာလို၊ အစ္စလာမ်က အများကြီး ဖြစ်နေတာ။ အများကြီးမှ မှိုလို ပေါက်နေတယ်။ အစ္စလာမ်က Only One တစ်ခုဘဲ ရှိပါတယ်။ ဒီမေးခွန်းကို ဖြေမယ်ဆိုလို့ရှိရင် တမန်တော်မုဟမ္မဒ်(ဆွ) လက်ထက်မှာ အစ္စလာမ်ဟာ ပြည့်စုံသွားပြီ။ တမန်တော် မကွယ်လွန်သေးဘူး။ တမန်တော် သက်ရှိထင်ရှားရှိနေဆဲကာလမှာ ပြီးပြည့်စုံပြီလို့ ခံယူပါသလား။ အဲ့ဒိီအတိုင်းဘဲ ကျွန်တော်တို့ တကယ်ယုံကြည်ပါသလား။ ယုံကြည်တယ်ဆိုရင် အစ္စလာမ်အတွက်ရော၊ အလ္လာဟ်စကားအတွက်ရော ကျွန်တော်တို့ နောက်ထပ်ဘာမှ မလိုအပ်တော့ဘူး။ အလ္လာဟ်စကားအတွက်၊ အစ္စလာမ်အတွက် နောက်ထပ် ထပ်ပြီး ထောက်ပံ့ပေးဘို့အတွက် ဘာမှ မလိုအပ်တော့့ဘူး။ အဲဒီလို နားလည်လက်ခံပေးရမယ်။
ကောင်းပါပြီ။ တမန်တော်မုဟမ္မဒ်(ဆွ) လက်ထက်မှာတင် အစ္စလာမ်ဟာ မပြည့်စုံသေးဘူး။ ကုရ်အာန်လည်းဘဲ ရှိတော့ရှိတယ်၊ မစုံဘူး။ အဲ့ဒီလို ခံယူလား၊ အဲဒါဆိုရင် အခု ၂၁ ရာစု အထိ ဒီကနေ့အထိ မပြည့်စုံသေးဘူး။ အချိန်ကာလ သတ်မှတ်ချက်မရှိဘူး။ နှစ်ပိုင်းဘဲ ရှိတယ်။ တစ်ပိုင်းက တမန်တော် လက်ထက်အထိသွား။ မသွားဘူးလား။ အခုလက်ထက်ထိ ယူလာခဲ့။ အဲ့ဒီလို ပြတ်ပြတ်သားသားမှ မဟုတ်ရင် ကျွန်တော်တို့ အစဉ်မပြေဘူး။ အမှန်တရား ပျောက်သွားမယ်။ အစ္စလာမ် ရှိနေတာက ကုရ်အာန်ရှိနေလို့။ ကုရ်အာန်ရှိမှသာလျှင် အစ္စလာမ် ရှိနေမှာ။ လက်ရှိအနေအထားမှာ ပြောတာနော်။ ကုရ်အာန် မရှိရင် အစ္စလာမ်လည်း မရှိတော့ဘူး။ အစ္စလာမ်လို့ ပြောဘို့အတွက် ကုရ်အာန်ရဲ့ ပြည့်စုံမှုကို အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်က အာမခံထားတယ်။ အစ္စလာမ်အကြောင်းကို ပြောတာ တမန်တော်မုဟမ္မဒ်(ဆွ)ကြီးဘဲ မဟုတ်ဘူး။
တမန်တော်အီဆာ(အ)လည်း ဘာပြောခဲ့သလဲ။ အစ္စလာမ်ကိုဘဲ ပြောဟောခဲ့တာ။ အစ္စလာမ်စနစ်ကိုဘဲ သွန်သင်ခဲ့တာ။ ဒါပေမယ့် တမန်တော်အီဆာ(အ) ဝဖသ်(ကွယ်လွန်)ဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းမှာ အစ္စလာမ်ဟာ အစ္စလာမ်အတိုင်း ကျန်နေရစ်ခဲ့သလား။ မရှိတော့ဘူး။ တမန်တော်အီဆာ(အ) မရှိတော့လို့ အစ္စလာမ်ပျောက်သွားတာလား။ မဟုတ်ဘူး။ တမန်တော်အီဆာ(အ)အပေါ်မှာ ချပေးတဲ့ ကျမ်းရှိလား၊ မရှိဘူးလား။ ရှိတယ်။ ရှိခဲ့တယ်။ အဲ့ဒီကျမ်း ဘာဖြစ်သွားသလဲ။ ဘဒါလ်။ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်သွားတယ်။ ကျမ်းက မူရင်းပျောက်သွားတယ်။ အဲ့ဒီ မူရင်းပျောက်သွားတဲ့အတွက် တမန်တော် အီဆာ ဘာပြောခဲ့သလဲဆိုတာ အတိအကျ ရှာမရတော့ဘူး။ အဲ့ဒီ ကျမ်း ပျောက်ရင် အစ္စလာမ်ပျောက်မယ်။ တမန်တော် မုဟမ္မဒ်(ဆွ) လက်ထက်မှာ ကုရ်အာန်မရှိဘူးလို့ ကျွန်တော်တို့ နားရည်ဝခဲ့တယ်။ ဟိုးငယ်ငယ်လေးထဲကနေ ဒီကနေ့ အထိ။ ကုရ်အာန်ဟာ တမန်တော်လက်ထက်မှာ မရှိဘူး။
ဆွဟဗာတွေကနေ အဆင့်ဆင့် အာဂုံဆောင်ပြီးတော့မှ ဟဇရသ် အွတ်စ်မန်းန်(ရ)သခင်ကြီး လက်ထက်မှ စုစည်းခဲ့တယ်။ ကျမ်းအဖြစ် မှတ်တမ်းတင်တယ်။ အဲဒီလိုဆိုရင် တမန်တော်လက်ထက်မှာ ကုရ်အာန်သည် မပြည့်စုံဘူးလား။ ဘယ်လောက်အထိတောင် ပြောလည်းဆိုတော့ ဆွဟဗာတွေဟာ အဆင့်ဆင့် ဆင့်ပြန်ခဲ့တဲ့အပေါ်မှာ ကုရ်အာန်လိုဘဲ အခြား အရာတွေလည်းဘဲ ရှိတယ်ဆိုပြီး နောက်ပိုင်း အစ္စလာမ်ဟာ ချဲ့ပြီးရင်း ချဲ့၊ အစားထိုးပြီးရင်း ထိုးရင်းနဲ့၊ အစ္စလာမ်ကို ပြောဘို့အတွက် ဆရာ တစ်ယောက် တစ်မျိုးပြောတယ်။ သူတော်စင် တစ်ယောက်က တစ်မျိုးပြောတယ်။ ရှိုက်ခ် တစ်ယောက်က တစ်မျိုးပြောတယ်။ ဆယ်ယောက်စုလိုက် ဆယ်မျိုးလွဲနေတယ်။ ကောင်းပါပြီ။ ကုရ်အာန်ဟာ တမန်တော်မြတ် လက်ထက်မှာ စုစည်းထားသလား။ မစုစည်းထားဘူးလား ဆိုတာ ကုရ်အာန်အာယသ်တစ်ခုကို ကျွန်တော်တို့ လေ့လာ ကြည့်ရအောင်ပါ။
ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန် စူရာဟ် ၇၅၊ အာယသ်တော် ၁၇ မှာ(အင်န်န အလိုင်းန ဂျမ်းမ်အဟု ဝကုရ်အာန်နဟု) (၇၅း၁၇) “ကုရ်အာန်ကို စုစည်းဘို့အတွက်က၊ ငါအလ္လာဟ်အရှင်မြတ်အပေါ်မှာဘဲ တာဝန်ရှိပေသည်” ဒီအာယသ်က တမန်တော် လက်ထက်မှာ အတည်ဖြစ်ထားတယ်နော်။ တမန်တော်အပေါ်မှာ ချပေးတာ ဟုတ်တယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဟဇရသ် အွတ်စ်မန်းန် က သူ့လက်ထက်မှာမှ ဆွဟဗာတွေရဲ့ အာဂုံဆောင်မှုကနေ မှတ်တမ်းတင်တာ အမှန်ဆိုရင် ဒီအာယသ်က အဲ့ဒီ အချိန်မှ အတည်ဖြစ်မှာပေါ့။ တမန်တော် လက်ထက်မှာ မဟုတ်ဘူးဆိုရင် စူရာဟ် အထားအသိုတွေအတွက် ဝဟီပို့ချဘို့ မလိုဘူးလား။ စူရာဟ် ဖွာတေဟ ကို စူရာဟ် ၁ အဖြစ် ကုရ်အာန်ရဲ့ ပထမဆုံးစူရာဟ်အဖြစ် ထားရှိဘို့ ဟဇရသ် အွတ်စ်မန်းန် ထံကို အလ္လာဟ်က ဝဟီပေးဘို့ မလိုဘူးလား။
အဲ့ဒီလို မရှင်းနိုင်တဲ့ ဇတ်လမ်းတွေ အများကြီးရှုတ်လာမယ်။ တွေးကြည့်လိုက်ရင် ဘယ်လိုမှ မဖြစ်နို်င်ဘူး။ ကုရ်အာန်ဟာ တမန်တော်လက်ထက်မှာ ရှိခဲ့ပြီးဖြစ်သလို အစ္စလာမ်ဟာလည်း ပြီးပြည့်စုံခဲ့ပြီး ဖြစ်တယ်။ ကုရ်အာန်ကို အဆင့်ဆင့်လေ့လာပြီးတဲ့နောက် အစ္စလာမ်ကို ကျွန်တော်တို့ တည်ဆောက်ဘို့ဘဲ လိုအပ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ခွတ္တဗာဟ်မှာလည်း ကျွန်တော် ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့က အစ္စလာမ်ကို ပြောဆိုတင်ပြပြီဆိုရင် ကုရ်အာန်အပေါ်မှာ အခြေမခံဘဲနဲ့ အခြား အခြားသော အရာတွေကိုလည်းဘဲ ဝဟီအဆင့်ထိ ပို့လာခဲ့တယ်။ ဒါကို ကျွန်တော် ချေပခဲ့ပြီးပါပြီ။ ဝဟီဆိုတာ ကုရ်အာန်မဟုတ်တဲ့ အခြားအရာရှိတယ်ဆိုပြီး သူတို့ပြောတဲ့ အာယသ်က ကုရ်အာန်မှာ အာယသ် ၃ ခုလောက်ကိုဘဲ သူတို့ မွှေနှောက်နိုင်ပါတယ်။ အဲ့ဒီ အာယသ်ကိုလည်း ကျွန်တော်ရှင်းပြခဲ့ပြီးပါပြီ။
ဘယ်အာယသ်လဲဆိုတော့ စူရာဟ် ၅၃၊ အာယသ်တော် ၄ ဖြစ်တယ်။ “တမန်တော်သည် မိမိစိတ်အလိုဆန္ဒအရ စကားပြောဆိုလေ့ ရှိသည်လည်း မဟုတ်ပေ” သူပြောတဲ့အရာက ဝဟီဘဲဖြစ်တယ်။ အဲ့ဒီ သူပြောတဲ့အရာ၊ အဲ့ဒီမှာသုံးထားတဲ့ (ဟုဝါ) ဆိုတဲ့ စကားလုံး။ ကျွန်တော်တို့က အဲ့ဒီ (ဟုဝါ)ဆိုတာ ကုရ်အာန်ကို ပြောတာ။ ဒါပေမယ့် ဒီအာယသ်ကို တချို့က ကစားတယ်။ ဘယ်လိုကစားလဲဆိုရင် အဲ့ဒီမှာပါတဲ့ (ဟုဝါ)ဆိုတာ တမန်တော်ပြောသမျှအရာကို ရည်ညွှန်းတဲ့အတွက် တမန်တော်ပြောတဲ့အရာတိုင်းဟာ ဝဟီဆိုပြီးပြောတဲ့အတွက် ပြီးခဲ့တဲ့အပါတ်က ဒါကို ရှင်းပြခဲ့ပြီးပြီ။ တမန်တော် ပြောခဲ့သမျှကို ရည်ညွှန်းရင် ထွက်ပေါ်လာမယ့် မေးခွန်းတွေ အများကြီးရှိတယ်။ မေးခွန်းတွေကို အရင်ဖြေလိုက်ပါ။ ဖြေပြီးသွားမှ ဝဟီလို့ ပြောလို့ရမှာ။
ကောင်းပြီ။ နောက်ရှုထောင့်တစ်ခုကနေ တွေးကြည့်ရအောင်ပါ။ သူတို့က ဘာကြောင့် ကုရ်အာန်မဟုတ်တဲ့ အခြားအရာကို ဝဟီအဆင့်အတန်းထဲထည့်ပြီး သတ်မှတ်လာကြသလဲဆိုတာ မေးခွန်းတစ်ခု မေးပါရစေ။ အဲ့ဒီ အာယသ်မှာ ဟုဝါ (၄င်းသည်) ဆိုတာကို တမန်တော်ပြောတဲ့ ကုရ်အာန်မဟုတ်တဲ့ အခြားအရာကိုယူလိုက်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့ ယူရတာလဲလို့ ကျွန်တော်တို့ စူးစမ်းလေ့လာကြည့်လိုက်တဲ့အခါမှာ နာမ်စားတစ်ခုကိုသုံးလိုက်ပြီဆိုရင် အဲ့ဒီနာမ်စားရဲ့အရှေ့မှာ သူရည်ညွှန်း လိုတဲ့ နာမ် ရှိနေရပါမယ်။ ဥပမာ မောင်မောင်သည် ကျောင်းသားတစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ မောင်မောင်ဆိုတာ နာမ်ဖြစ်ပါတယ်။ သူသည် စာကြိုးစားသည်။ အဲဒီမှာ သူသည်ဆိုတာ ဘယ်သူလဲ။ ဘယ်သူကို ရည်ညွှန်းနေတာလဲ။ ဘယ်သူ့ကိုယ်စား အသုုံးပြုထားတာလဲ။
ဒီအာယသ်မှာက (ဟုဝါ)နာမ်စားဘဲ ပါတယ်။ နာမ်မပါဘူး။ ကုရ်အာန်ဆိုတာ မပါဘူးလို့ ပြောကြတယ်။ Logic အရ မှန်တယ်။ ငြင်းလို့မရဘူး။ (ဟုဝါ)ဆိုတဲ့ နာမ်စားကိုသာ သုံးထားပြီး ကုရ်အာန်ဆိုတဲ့ နာမ်မပါတဲ့အတွက် ဒါက ကုရ်အာန်ကို ရည်ညွှန်းတာ မဟုတ်ဘူးလို့ ပြောကြတယ်။ စာပေအရ ကျွန်တော်တို့ လက်ခံရမယ်။ ဒါကို ငြင်းလို့မရဘူး။ ဒါပေမယ့် အဲ့ဒါ မဟုတ်ဘူး။ ကုရ်အာန်ရဲ့ မြောက်များစွာသော နေရာမှာ ဝဟီဆိုတာ ကုရ်အာန်၊ ကုရ်အာန်ဆိုတာ ဝဟီ၊ နောက်ဆုံး နာမ်ကို မသုံးဘဲနဲ့ အဲ့ဒီအရာဟာ ကုရ်အာန်ဖြစ်ကြောင်းကို ရည်ညွှန်းသွားတဲ့ အာယသ်တွေ အများကြီး ကုရ်အာန်ထဲမှာ ရှိနေပါတယ်။ ရှေ့မှာ နာမ်မရှိလို့ ဒီနာမ်စားဟာ ကုရ်အာန်ကို ရည်ညွှန်းတာမဟုတ်ဘူး။ ဒါက တမန်တော်ရဲ့ ပြောသမျှ တခြားအရာတွေလဲ ပါတယ်။ ဒါကြောင့်အဲ့ဒီအရာတွေလည်း ဝဟီဖြစ်တယ်ဆိုပြီး အစ္စလာမ်ဘောင်ထဲကို ကုရ်အာန်က မပြောတဲ့ ဝဟီတွေကို ဆွဲသွင်းလာမယ်ဆိုလို့ရှိရင် အပေါ်က အာယသ်ကို တက်ကြည့်လိုက်မယ်။
“(ငါအရှင်မြတ်သည်) ကြယ်တာရာကို သက်သေထူတော်မူ၏။ အဲ့ဒီ ကြယ်တာရာသည် ကွယ်ပျောက်သွားတော်မူ၏” (၅၃း၁)၊ “အသင်တို့၏ အဖေါ်သည် လမ်းလွဲနေသည်လည်း မဟုတ်။ လမ်းမှားလိုက်ခဲ့သည်လည်း မဟုတ်ပေ။” (၅၃း၂)၊ အဲ့ဒီ အာယသ်မှာပါတဲ့ အသင်တို့၏ အဖေါ်ဆိုတာက တမန်တော်မြတ် မုဟမ္မဒ်(ဆွ)ကို ရည်ညွှန်းတယ်ဆိုတာကို ကမ္ဘာပေါ်မှာရှိတဲ့ ပညာရှင်တွေအားလုံးက တညီတညွတ်ထဲ ပြောကြပါတယ်။ ကျွန််တော်လည်း ထပ်တူ ယုံကြည်ပါတယ်။ ဒါက တမန်တော်ကို ပြောတာ။ ဒါပေမယ့် လေ့လာကြည့်ပါ။ (ဆွာဟိဗုကွန်မ်) အသင်တို့၏ အဖေါ်ဆိုပြီး အရှေ့မှာ မုဟမ္မဒ်ဆိုတဲ့ စကားလုံးပါလား။ မပါဘူး။ နဗီပါလား။ မပါဘူး။ ရဆူလ်ဆိုတဲ့ ဝေါဟာရ ပါလား။ မပါဘူး။ ဒါဆိုရင် ဒီအဖေါ်ဆိုုတာ မုဟမ္မဒ် ဖြစ်ကြောင်း ကျွန်တော်တို့ ဘယ်လိုသိလဲ။ ကျွန်တော်က ကပ်သီး ကပ်သပ် ပြောကြည့်မယ်။ ဒီအဖေါ်ဆိုတာ တမန်တော်ကို ပြောတာ မဟုတ်ဘူး။ ဟဇရသ် အလီကို ပြောတာဆိုရင် ဘယ်လိုဖြေရှင်းမလဲ။ အဗူဗက္ကရ် ဆီဒ်ဒီးက်ကို ပြောတာဆိုရင် ဘယ်လိုဖြေရှင်း မလဲ။
အများကြီး ကစားလို့ရတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့က ကုရ်အာန်ကို ပြောတိုင်း ရိုးသားမှုကို အရင်းခံရတယ်။ ကုရ်အာန်အပေါ်မှာ မရိုးသားရင် အရဗီစာ တတ်တာ မတတ်တာ နောက်မှ၊ ရိုးသားမုှက အရင်။ အရဗီစာ တတ်ရင် ပိုပြီး လေ့လာလို့ရတယ်။ ရိုးသားမှုမရှိရင် ကျွန်တော်တို့ အရဗီစာမတတ်နဲ့ဦး၊ ကုရ်အာန်အကြောင်းဘယ်သူဘဲ ပြောပြော၊ မရိုးသားရင်၊ အခံတွေရှိနေရင်၊ အခြားအစွဲတွေရှိနေရင် ကုရ်အာန်ကို နားမလည်ဘူး။ ကျွန်တော်ပြောတာက အရဗီ မတတ်သေးပေမယ့် နားလည်နိုင်၏။ နားမလည်နိုင်၏ ဆိုတဲ့နေရာမှာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ နှလုံးသားက ပိတ်ဆို့မထားဘို့ လိုတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ Mindset တွေကို ပြောင်းပြန်လှန်ဘို့လိုတယ်။ ရှေးရိုးစွဲ ဝါဒအတိုင်း မသွားဘို့လိုတယ်။ ဒါဆိုရင် ကုရ်အာန်ကို ရည်ညွှန်းတယ်ဆိုတာ သိလိမ့်မယ်။
ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန် စူရာဟ် ၂၊ (စူရာဟ် ဘက္ကရဟ်)မှာ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်က ကျမ်းဂန်တွေနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပြောထားတာရှိပါတယ်။ ဝဟီက ကုရ်အာန်ဆိုပြီး ပြောထားတာရှိပါတယ်။ စူရာဟ် ၆၊ အာယသ် ၁၉ မှာလည်း (ဝအူဟိယ အိလိုင်ယ ဟာဇလ် ကုရ်အာန်) “ငါတမန်တော်အပေါ် ထုတ်ပြန်ပို့ချပေးခြင်းခံရသော ဝဟီဆိုတာ ဟောဒီ ကုရ်အာန်ပင် ဖြစ်ပါတယ်” ရှင်းလင်းပြတ်သားပါတယ်။ နာမည် (Byname)နဲ့တကွကို ဖေါ်ပြထားတာပါ။ ဒီလိုမျိုးဘဲ၊ ဝဟီဟာ အကယ်၍များ တခြားအရာတွေ ဖြစ်တယ်ဆိုရင်လည်း Byname နဲ့ ပြောရမယ်။ ဟဒီးစ်သည် ဝဟီဖြစ်တယ်ပေါ့။ တစ်လုံးထဲဘဲ လုံလောက်တယ်။ စွန္နာသည် ဝဟီဖြစ်တယ်ပေါ့။ တစ်လုံးတစ်ပါဒ ပါရုံနဲ့ လုံလောက်တယ်။ အဲ့ဒီလိုမျိုး ကုရ်အာန်မှာ တစ်လုံးမှ မပါဘူး။
ကျမ်းမြတ်ကုရ်အာန် စူရာဟ် ၂၊ အာယသ်တော် ၇၉ မှာ (ဖဝိုင်းလွလ် လီလ် လဇီးန၊ ယာက်သူဗူနလ် ကိသာဗ၊ ဗိအိုင်ဒီးဟီမ်၊ စွန်းမ်မ ယကူလူန ဟားဇာ မီန်အီန်ဒီလ်လာဟိ၊ လိယာရှ်သရူ ဗိဟီ စမနန်းန် ကလီးလန်းန်၊ ဖဝိုင်းလွလ်လဟွန်းမ် မီမ်မ ကသဗာသ် အိုင်ဒီးဟီးမ်၊ ဝဝိုင်းလွလ်လဟွန်မ် မီးမ်မာ ယာက်ဆိဗွန်န်)(၂းရ၉)။ (ဖဝိုင်းလွလ် လီလ် လဇီးန) “အဲ့ဒီလူတွေ ဆုံးရှုံးနစ်နာပျက်စီးပါစေ” ပျက်စီးစေရမယ်လို့ အလ္လာဟ်အရှင်ကိုယ်တိုင်က တိုင်တည်ပြီး ပြောခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီလို လုပ်တဲ့လူတွေ လုံးဝပျက်စီးစေရမယ်။ ဘယ်သူတွေလဲ။ (ယာက်သူဗူန) “သူတို့ရေးကြမယ်” ရေးခဲ့တာ မဟုတ်ဘူးနော်၊ ရေးကြမယ်။ ရေးနေတယ်။ ရေးလိမ့်ဦးမယ်။ အဲ့ဒီလို အဓိပ္ပါယ်ပေးတယ်။ တမန်တော်အပေါ် ကုရ်အာန်ချပေးစဉ်ကစလို့ အကျုံးဝင်တယ်။ (အလ် ကိသာဗ်) “ကျမ်းဂန်ကို” (ဗိအိုင်ဒီးဟီမ်) “သူတို့ရဲ့လက်နဲ့ သူတို့ကိုယ်တိုင်ရေးမယ်” ရေးပြီးသွားရင် ငြိမ်ငြိမ်မနေကြဘူး။ ပါးစပ်ကပြောမယ်။ (စွန်းမ်မ ယကူလူန) “ပြီးတော့ သူတို့ပြောကြလိမ့်မယ်” (ဟားဇာ မီန်အီန်ဒီလ်လာဟ်) “သူတို့ကိုယ်တိုင်ရေးထားတဲ့ ကျမ်းကိုပြပြီး ဒါဟာ အလ္လာဟ်ဆီကလာတာလို့ ပြောကြမယ်” (လိယာရှ်သရူ ဗိဟီ စမနန်းန် ကလီးလန်းန်) “ပြီးတော့ တန်ဖိုးအနည်းငယ်မျှဖြင့် ဖလှယ်ကြလိမ့်မယ်” စျေးပေါပေါနဲ့ ရောင်းတာလို့ အဓိပ္ပါယ်ထွက်တာ မဟုတ်ပါ။ အဲ့လိုဆိုရင် ကုရ်အာန်တောင်ရောင်းလို့ မရဘူး။ ကုရ်အာန်ကို ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေပြီး ရောင်းလို့မရဘူး ဖြစ်သွားမယ်။ အဲ့ဒီလိုမျိုး နားလည်ရင် ဟဒီးစ်တွေ ရောင်းလို့မရဘူး။
ဒါပေမယ့် အဲ့ဒီလိုမဟုတ်ဘူးဆိုတာ လူကြီးမင်းလည်း သိတယ်။ ကျွန်တော်လည်းသိတယ်။ ဒါဆိုရင် ဒါက ဘာကို ရည်ညွှန်းနေတာလဲ။ သူတို့လက်နဲ့သူတို့ ရေးထားတဲ့အရာတွေက ဘာမှ တန်ဖိုးမရှိတဲ့အရာလို့ ပြောတာ။ ဘာတန်ဖိုး၊ ဘာမှ အသုံးမဝင်တဲ့အရာလို့ ပြောတာ။ ကုရ်အာန်နဲ့ ဖလှယ်ကြမယ်လို့ပြောတယ်။ ဘယ်လိုဖလှယ်မလဲ။ ကုရ်အာန်ကို စပြီးဖွင့်လိုက်ရင် စူရာဟ် ၁၊ အာယသ်တော် ၁ မှာ (အလ်ဟမ်ဒု လိလ္လာဟိ ရဗ္ဗီလ် အာလမီန်) “ချီးမွမ်းခြင်းဟူသမျှသည် အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်အတွက်သာဖြစ်သည်” ဘာဖြစ်လို့လဲ၊ ကျွန်တော့်အတွက်ရော မဖြစ်နိုင်ဘူးလား၊ လူကြီးမင်းတို့ အတွက်ရော မဖြစ်နိုင်ဘူးလား။ No. မဖြစ်နိုင်ဘူး။ ဘာကြောင့်လဲ။ အလ္လာဟ်က အာလမီန်ကို ပြုစုပျိုးထောင်တဲ့အရှင်။ ကျွန်တော်တို့က အာလမီန် (စကြာဝဠာ)ကြီးကို ပြုစုပျိုးထောင်နိုင်တဲ့စွမ်းအား ရှိလို့လား။
အဲ့ဒီတော့ အဲ့ဒီ အလ်ဟမ်ဒု ကိုသဘောပေါက်ဘို့အတွက် လူကြီးမင်းတို့ ကျွန်တော်တို့က သိပ္ပံပညာကို နားလည် သဘောပေါက်ဘို့ လိုအပ်ပါတယ်။ စကြာဝဠာ ဘာလဲဆိုတာ ဟဒီးစ်က လာပြမှာလား။ What is Universe – ဟဒီးစ်နဲ့ ရှင်းလို့မရဘူး။ ဟဒီးစ်တွေက ကုရ်အာန်ကိုထပ်ရှင်းတဲ့ကျမ်းလို့ ပြောတယ်နော်။ ဒါကြောင့် အဲ့ဒီအာယသ်ကို နားလည်ဘို့အတွက် သိပ္ပံပညာကို သိရမယ်။ သိနိုင်အောင် လေ့လာဆည်းပူးသင်ယူရမယ်။ ကျွန်တော်တို့ လုပ်ရမယ့် အလုပ်က အင်မတန်ကြီးကျယ်သွားပြီ။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ရှေ့မှာရှိခဲ့တဲ့ မျိုးဆက်တွေရော၊ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ သမိုင်းတစ်လျှောက်မှာ ရှိလာဦးမယ့် မျိုးဆက်တွေရော၊ အဲ့ဒီလိုပညာရပ်တွေကို စဉ်ဆက်မပြတ် Life Long Learning ဘဝတစ်သက်တာ သင်ကြားနေရင်းနဲ့မှ ဒီအာယသ်ကို ဆင့်ကဲဆင့်ကဲ နားလည်နိုင်မှာပါ။
ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့က စောစောကပြောသလို (စမနန်းန် ကလီးလန်းန်) တန်ဖိုးအနည်းငယ်မျှဖြင့် ဖလှယ် ကြတယ်။ ဘယ်လို ဖလှယ်ကြတာတဲ့လဲ။ ဟတ်ချိုး။ အလ်ဟမ်ဒုလိလ္လာဟ်။ အာယသ်မှာ အလ္လာဟ်က စကြာဝဠာ အကြောင်း ပြောနေတယ်။ နှာလေးချီလိုက်တာနဲ့ အလ်ဟမ်ဒုလိလ္လာဟ် ဆိုလိုက်ရုံနဲ့ ပြီးသွားပြီလားဘိုင်။ ဘာတန်ဖိုးရှိသလဲ။ အလ္လာဟ်က အဲ့ဒီလောက်ဘဲ ထိုက်တန်တာလား။ ဟိုမှာက စကြာဝဠာရဲ့ ကြီးကျယ်မှု၊ အဲ့ဒီရဲ့ ဖန်ဆင်းရှင် အလ္လာဟ်အကြောင်း ပြောနေတာ။ အလ္လာဟ်က ဘာကြောင့် ကြီးကျယ်ရတာလဲ။ အလ္လာဟ်က ဘာကြောင့် ချီးမွမ်းခြင်း အပေါင်းနဲ့ ဘာကြောင့် ထိုက်တန်ရတာလဲ။ လူကြီးမင်းတို့၊ ကျွန်တော်တို့ ရဲရဲတွေး၊ ရဲရဲပြော၊ ရဲရဲယုံကြည်ရပါမယ်။
သူတို့က သူတို့လက်နဲ့ သူတို့ရေးပြီးတော့ ဒီကျမ်းက အလ္လာဟ်ဆီကလာတယ်လို့ပြောတယ်။ ကောင်းပါပြီ။ ဒိီကနေ အစ္စလာမ်ပညာရှင်တွေက စောဒကတက်ကြမယ်။ ဘယ်မုဟဒီးစင်းန် ကမှ၊ ဘယ်ဟဒီးစ် ပညာရှင်ကမှ၊ ဘယ်အုလ်မာ ပညာရှင်ကမှ ဟဒီးစ်ကျမ်းတွေကို အလ္လာဟ်ဆီက လာတဲ့ကျမ်းလို့ တစ်ယောက်မှ မပြောဘူးလို့ ငြင်းကြလိမ့်မယ်။ မှန်တယ်။ ပြောလို့လဲ မရဘူး။ ဒါပေမယ့် မပြောဘူးဆိုတာ ပြောသကဲ့သို့ ဖြစ်နေတယ်။ ဒီအာယသ်ကလည်း ဂျူးတွေကို ပြောတာ။ ငါတို့ အစ္စလာမ်တွေကို ပြောတာမဟုတ််ဘူးလို့ ပြောကြမယ်။ ဒီဟဒီးစ်ကျမ်းတွေကို ဘယ်အုလ်မာ ပညာရှင်ကမှ အလ္လာဟ်ဆီက လာတဲ့ကျမ်းလို့ တစ်ယောက်မှ မပြောပါဘဲနဲ့ ဘာကြောင့် စွပ်စွဲနေတာလဲလို့ မေးစရာ ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်သုံးသပ်ပြပါမယ်။
ဘူခါရီ ဟဒီးစ်ကျမ်းကို ဖွင့်ကြည့်လိုက်ပါ။ ပထမဦးဆုံးတွေ့ရမှာက (အင်န်နမလ်အမားလု ဗင်န်နိယာဟ်) လုပ်ငန်း ဆောင်တာဟူသမျှ ရည်ရွယ်ချက်အပေါ်၌ မူတည်သည်။ ဘယ်သူက ဆင့့်ပြန်တယ်ပေါ့။ နောက်ဆုံးစပြီး ပြောတဲ့လူက တမန်တော်ဖြစ်တယ်။ တမန်တော်က သူ့ဘာသူ ပြောတာလား။ ဝဟီညွှန်ကြားချက်အရ ပြောတာလား။ သူတို့က ပြောမယ်။ တမန်တော်သည် သူ့ရဲ့စိတ်ဆန္ဒနဲ့ ဘာစကားမှ မပြောဘူးလို့ ပြောလိမ့်မယ်။ ဒါဆိုရင် ဒီစကားပြောတာ တမန်တော်။ တမန်တော် ပြောတာမှန်သမျှ ဝဟီ။ တမန်တော်ပြောရင် ဘယ်သူညွှန်ကြားတာလဲ။ အလ္လာဟ်ပေးတာ။ ဘူခါရီ ဒုတိယ ဟဒီးစ်ကို ကြည့်မယ်။ အဆင့်ဆင့် ဆင့့်ပြန်ခဲ့ပြီး နောက်ဆုံး တမန်တော်ဆီရောက်မယ်။ ကားလနဗီ၊ ကားလ ရဆူလ်။ တမန်တော်ပြောတယ်။ တမန်တော်ပြောရင် သူ့ဆန္ဒနဲ့သူပြောတာမဟုတ်။ အလ္လာဟ်ပြောတာ။
ဒါဆို ဘူခါရီ အတွဲ ၁ ကနေ နောက်ဆုံးအထိက တမန်တော်ပြောတာတွေဆိုရင်၊ တမန်တော်သည် သူ့ဆန္ဒနှင့်သူ မပြောဘူးဆိုရင်၊ အလ္လာဟ်ရဲ့ ညွှန်ကြားချက်ဝဟီနဲ့ ပြောတာဆိုရင် ဘူခါရီ အစကနေ အဆုံးအထိ ဘယ်သူပြောလဲ။ တမန်တော် ပြောတယ်။ တမန်တော်ပြောရင် တမန်တော်ရဲ့ Idea လား။ အလ္လာဟ်ဆီက ညွှန်ကြားချက်က လာတာလား။ ဒါဆိုရင် ဘူခါရီ အစကနေ အဆုံးအထိ အလ္လာဟ်ဆီက လာတယ်လို့ ကျွန်တော်ကပြောရင် ငြင်းလို့ရမလား။ ကျွန်တော်တို့ ငယ်ငယ်က သချင်္ာတွက်တယ် မဟုတ်လား။ ၂ နဲ့ ၃ ပေါင်းရင် ၅ ရတယ်။ မှန်လား။ မှန် မမှန် ချိန်ကိုက်ကြည့်။ ၅ ထဲက ၂ ကိုနှုတ် ၃ ရတယ်။ ၅ ထဲက ၃ ကိုနှုတ် ၂ ရတယ်။ မှန်တယ်။
ကျမ်းတော်မြတ်ကုရ်အာန် စူရာဟ် ၁ ကနေ နောက်ဆုံးစူရာဟ် ရဲ့့ နောက်ဆုံးအာယသ်အထိ ဘယ်သူပြောခဲ့တာလဲ။ တမန်တော်မြတ် မုဟမ္မဒ်(ဆွ) ပြောတာ။ သူ့ဆန္ဒနဲ့သူပြောတာလား။ ဘယ်သူ ပြောခိုင်းတာလဲ။ အလ္လာဟ် ပြောခိုင်းတာ။ ဒါဆိုရင် ကုရ်အာန်ကျမ်းတစ်အုပ်လုံး အလ္လာဟ်ဆီက လာတယ်လို့ ပြောလို့ရတယ်။ ဟဒီးစ်တွေကျတော့ အလ္လာဟ်ဆီက လာတယ်လို့ ဘာကြောင့် ပြောလို့မရတာလဲ။ အင် ဖြစ်နေလို့ပေါ့။ အစစ်နဲ့ အတု ဟာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ကွဲပါတယ်။ ဟဒီးစ်ကို အပြတ်ငြင်းတာလား။ မဟုတ်ပါ။ ဝဟီအဖြစ်လာတာ မဟုတ်ဘူးလို့ငြင်းတာ။ ဟဒီးစ်တွေက လေ့လာရမယ်။ သူ့ဆီမှာ သမိုင်းဆိုင်ရာ တန်ဖိုးတွေရှိပါမယ်။ စာပေရဲ့တန်ဖိုးတွေရှိမယ်။ အဲ့ဒီ ဟဒီးစ်ကို လေ့လာမယ်ဆိုရင် အဲ့ဒီခေတ်မှာ ရှိခဲ့တဲ့ လူတွေရဲ့ အခြေအနေတွေ၊ ပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့ အခြေအနေတွေ၊ လူ့သမိုင်းတွေ တွေ့မြင်ရမယ်။ အဲဒါ တန်ဖိုးရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့တန်ဖိုးက အဲ့ဒီလောက်ဘဲ။ ဟိုးအပေါ်ဝဟီအဆင့်အထိ အလ္လာဟ်ကျမ်းဂန် မြတ်ကုရ်အာန်နဲ့ တစ်တန်းတည်းထားတဲ့ အဆင့်အထိ ဆွဲခေါ်လာလို့မရဘူး ဆိုတာ ပြောလိုပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ ဒီကနေ့ ထင်ထင်ရှားရှား အလ္လာဟ်ဝဟီပါလို့ ပြလို့ရတာက ကုရ်အာန်သာလျှင် ဖြစ်ပါတယ်။ အစ္စလာမ်ကို သိချင်ရင် ကုရ်အာန်ကို ကြည့်ပါ။ လေ့လာပါ။ ဆည်းပူးပါ။ ဒါဆိုရင် အစ္စလာမ်ကို ကောင်းကောင်းသိပါမယ်။ အစ္စလာမ်ကို သဘောပေါက်ချင်ရင် ကုရ်အာန်ဆိုတဲ့သော့နဲ့ ဖွင့်ပြီး ကုရ်အာန်အတွင်းမှာရှိတဲ့ အနှစ်သာရတွေကို ရယူဘို့ ကုရ်အာန်ကို စ၊ လယ်၊ ဆုံး နားလည်အောင်လုပ်ပြီး အစ္စလာမ်ဆိုတာကို နားလည်သဘောပေါက်ပါမယ်ဆိုတာ တင်ပြရင်း နိဂုံးချုပ်အပ်ပါတယ်။